تحلیل مقدار حدی برای دوره بازگشت طوفان های استوایی مجاور سواحل ایران

طوفا نهای استوایی سیست مهای چرخشی کم فشار در مناطق استوایی هستند که در نیمکره شمالی، درجهت خلاف عقرب ههای ساعت به دور خود می چرخند. گستردگی حرکت آنها بین 150-800 کیلومتر بوده و در طول سطح دریا با سرعت 300-500 کیلومتر در روز پیشروی می کند. انرژی امواج بزرگ این طوفا نها با نزدیک شدن به سواحل به تاثیرگذاری قابل توجهی منجر شده و در بسیاری مناطق مخرب ترین امواج منطقه را تشکیل می دهند. به همین دلیل در بسیاری از مناطق امواج ناشی از توفا نهای استوایی(حاره ای) شرایط غالب موج طراحی سازه ها را در امتداد این خطوط ساحلی تشکیل می دهند.از آنجایی که سواحل جنوبی ایران در مرز دریای عمان به شکل تصادفی تحت تاثیر طوفا نهای استوایی قرار دارند، تحلیل آماری این طوفا نها اهمیت ویژ های دارد. بدلیل بالاتر بودن ارتفاع این امواج از مقادیر متناظر ناشی از پدید ههای دیگر جوی مانند بادهای موسمی جنوب غربی یا بادشمال، این امواج علی رغم فراوانی وقوع کم امواج طراحی سواحل دریای عمان محسوب می شوند. در تحقیق حاضر طوفا ن های استواییاقیانوس هند که در فاصله سا لهای 1945 تا 2009 میلادی به محدوده 1000 کیلومتری سواحل ایران نزدیک شد هاند مورد مطالعه قرارگرفته است[ 4] . شکل 1 مسیر و سرعت این طوفانهای استوایی را نشان می دهد. همانگونه که مشاهده می شود اغلب این طوفانها به س مت غرب و عمان حرکت کرده و یا در حین حرکت به غرب دور زده با حرکت به سمت شرق به طرف پاکستان می روند[ 5]. شدیدترین طوفان ثبتشده در این بازه زمانی طوفان گنو م یباشد که بر خلاف مسیر معمول طوفا نهای استوایی شمال اقیانوس هند و دریای عرب مسیر آن بسیار بهسمت غرب و شمال متمایل شد. برررسی داده های طوفانهای اقیانوس هند همچنین نشان می دهد که اصولا اغلب طوفان ها ی استوا یی در منطقه اقیانوس هند و خلیج بنگال روی داده اند به گونه ای که در فاصله سا لهای 1945 تا 2009 میلادی از 648 طوفان رخ داده در منطقه اقیانوس هند و دریای عمان 548 طوفان در منطقه اقیانوس هند به وقوع پیوسته و تنها 100 طوفان در 1000 کیلومتر ی ساحل ایران در دریای عرب و دریای عمان رخ داده است

کلیدواژه ها:

تحلیل مقدارحدی ، طوفان استوایی ، دوره بازگشت ، دریای عمان