بررسی آلودگی نیتراتی و تأثیر آن بر آب های زیرزمینی

افزایش غلظت یون نیترات در محلول خاک و سپس آبشویی آن به سمت سفره های آب زیرزمینی سبب افزایش غلظت نیترات درآب شده و می تواند مشکلات فراوان بهداشتی و بوم شناختی ایجاد کند. آلودگی منابع آب زیرزمینی به نیترات در حال حاضر یکی از مهمترین مسائل زیست محیطی محسوب می شود. در چند دهه اخیر، مصرف کودهای نیتروژن دار بدون توجه به آثار سوبر خصوصیات خاک، محصولات کشاورزی و به ویژه محیط زیست، به طور چشمگیری افزایش یافته است. نیترات به عنوان عمده ترین شکل نیتروزن به راحتی به آبهای زیرزمینی منتقل و موجب آلودگی آنها می شود. آب های زیرزمینی به علت داشتن کیفیت مناسب و قابلیت دسترسی آسان، مهمترین منبع تأمین آب در مناطق خشک و نیمه خشک است. وجود مقادیر بیش از حد نیترات در آب مصرفی برای انسان دام و گیاه خطرناک است. همچنین فاضلاب های شهری، صنعتی، مواد دفعی حیوانی و گیاهی در شهرهای بزرگ که دارای نیتروژن آلی هستند به خاک دفع می شوند. در اثر فعالیت میکروارگانیزم های خاک، نیتروژن آلی به یون آمونیوم NH تبدیل شده که به این پدیده آمونیفیکیشن گفته می شود. خاک توانایی نگهداری این ترکیب را در خود دارد اما به مرور طی پدیده دیگری به نام نیتریفیکیشن بخشی از یون آمونیوم ابتدا به نیتریت و سپس به نیترات تبدیل می شود لایه سطحی خاک قادر به حفظ و نگهداری این دو ترکیب نبوده و در نتیجه نیتریت و نیترات به آبهای زیرزمینی راه می یابند. از آنجایی که ترکیبات ازت می توانند از دو طریق مواد غذایی و آب آشامیدنی وارد بدن انسان شوند و کنترل ورود این ترکیبات به بدن از طریق مواد غذایی به طور کامل عملی نیست، لذا کنترل غلظت نیترات آب آشامیدنی بهترین روش جهت پیشگیری از بیماریها و عوارض آنها می باشد. به هر حال همان گونه که ذکر شد با توجه به تأمین بخش عمده ای از آب شرب از منابع زیرزمینی و همچنین با در نظر داشتن این که جنگ های آینده بر سر آب خواهد بود بررسی، پایش و کنترل منابع زیرزمینی و رفع آلودگی آنها بسیار حائز اهمیت است. هدف از انجام این تحقیق، بررسی آلودگی نیترات، توزیع و تغییرات آن در آب های زیرزمینی می باشد.

کلیدواژه ها:

آبشویی ، نیتروژن ، غلظت ، آلودگی ، آب زیرزمینی