بررسی خواص ژئومکانیکی سنگهای رسوبی آواری سنوزوئیک در زون زاگرس

سنگهای رسوبی آواری بیش از نیمی از سنگهای سطح زمین را شامل می شوند . بسیاری از سازه های مهندسی بر روی این سنگها بنا شده اند و به همین دلیل از لحاظ ژئوتکنیکی از اهمیت زیادی برخوردار می باشند . اغلب تشکیلات رسوبی آواری زون زاگرس متعلق به دورة سنوزوئیک هستند . در این بررسی رفتار ژئومکانیکی این سنگها با استفاده از آزمایش های متداول مکانیک سنگ شامل تعیین خصوصیات فیزیکی، مقاومت فشاری تک محوری، مقاومت فشاری سه محوری، مقاومت کششی برزیلین، شاخص بارنقطه ای و دوام پذیری بررسی شده است . مطابق نتایج بدست آمده اغلب سنگهای مورد آزمایش جزو سنگهای سست قرار می گیرند . رفتار تک محورة این سنگها از الاستیک کامل تا الاستوپلاستیک متغیر بوده و مقاومت آنها از 3 مگاپاسکال تا بیش از 50 مگاپاسکال متفاوت است . در آزمایشهای سه محوری که در تنشهای محصورکننده 2 ، 6 ، 10 و 14 مگاپاسکال انجام شده، مشخص گردید که با افزایش تنش همه جانبه، رفتار آنها از الاستیک به شبه پلاستیک تا پلاستیک کامل تغییر حالت می دهند . همچنین در برخی از نمونه ها کرنش همراه با سخت شوندگی و در برخی نیز کرنش همراه نرم شوندگی مشاهده شده است .

کلیدواژه ها:

سنگ رسوبی آواری ، سنگ بکر ، سازند ، آزمایش مقاومت فشاری تک‌محوری ، آزمایش برزیلین ، شاخص بار نقطه‌ای ، رفتار الاستیک