ارزیابی تأثیر همزیستی میکوریزایی بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی زیره سیاه

زیره سیاه (Cuminum cyminum L) گیاهی دارویی است که در طب سنتی به عنوان دارویی مدر بوده و برای درمان ناراحتی های معده و نفخ استفاده می شود. این آزمایش به منظور بررسی اجزای عملکرد، عملکرد دانه و اسانس زیره سبز تحت تأثیر همزیستی با قارچ میکوریزا (با و بدون تلقیح)، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی در سال زراعی 91-1390، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با پنج تکرار اجرا شد. هنگام کاشت، 20 گرم خاک حاوی میکوریزا (Glomus intraradices) به ازای هر بوته زیر بذر قرار داده شد. نتایج نشان داد که اجزای عملکرد، عملکرد بیولوژیکی و دانه، شاخص برداشت، محتوی و عملکرد اسانس زیره سبز بطور معنی داری تحت تأثیر تلقیح با میکوریزا قرار گرفت (p≤0/01). همزیستی میکوریزایی عملکرد دانه و عملکرد اسانس زیره سبز را بیش از 100 درصد در مقایسه با شاهد بهبود داد. میزان افزایش تعداد شاخه جانبی، تعدد چتر در بوته و وزن هزار دانه در شرایط تلقیح با میکوریزا به ترتیب برابر با 73، 74 و 42 درصد بود. با توجه به بهبود عملکرد زیره سبز تحت تأثیر همزیستی با میکوریزا، می توان تلقیح با این قارج همزیست را برای افزایش عملکرد گیاهان دارویی بویژه در شرایط مدیریت اکولوژیک مد نظر قرار داد.

کلیدواژه ها:

حاصلخیزی خاک ، سیستم ریشه ای ، گیاه دارویی ، متابولیت ثانویه