تحلیل اقتصادی قانون جوانی جمعیت با تاکید بر رابطه تورم و رشد جمعیت در ایران

تحولات جمعیتی ایران اسلامی در سال های اخیر، به ویژه کاهش نرخ رشد جمعیت، در پیوندی تنگاتنگ با نوسانات اقتصادی و تورم مزمن قرار داشته و چالش های قابل تاملی را در مسیر تحقق اهداف فرهنگی و تمدنی کشور، به ویژه در حوزه تحکیم خانواده و جوان سازی جمعیت، ایجاد کرده است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل اقتصادی قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، به طور خاص به بررسی رابطه میان نرخ تورم و نرخ رشد جمعیت در جمهوری اسلامی ایران می پردازد. این مطالعه با رویکرد کمی و مبتنی بر تحلیل همبستگی، با استفاده از داده های آماری اخذشده از مرکز آمار ایران و بانک مرکزی طی سال های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۴، به وسیله روش رگرسیون خطی ساده، ارتباط میان این دو متغیر کلیدی را تحلیل نموده است. یافته ها بیانگر وجود رابطه ای منفی و معنادار میان تورم و رشد جمعیت اند؛ به گونه ای که افزایش فشارهای اقتصادی و نااطمینانی های مالی، بر تصمیمات فرزندآوری در خانواده های ایرانی اثر منفی داشته و مانعی جدی در مسیر تحقق سیاست های جمعیتی نظام اسلامی به شمار می رود. این نتایج، در چارچوب نظریه های اقتصاد خانوار و نگاه اقتصاد سیاسی به ساختارهای اجتماعی، تاکید می کنند که موفقیت قوانین مرتبط با جوانی جمعیت، بدون ایجاد ثبات اقتصادی و تقویت امید معیشتی در خانواده ها ممکن نخواهد بود. لذا پیشنهاد می شود در سیاست گذاری های جمعیتی و مطالعات آینده، نقش مولفه های اقتصادی، فرهنگی و نهادهای حمایتی در بازتعریف الگوی مطلوب خانواده ایرانی اسلامی بیش از پیش مدنظر قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

تورم ، رشد جمعیت ، اقتصاد خانواده ، جوانی جمعیت ، قانون حمایت از خانواده