مبانی حقوق بشری و چالش های کیفرگذاری توهین به ادیان الهی، مذاهب اسلامی و قومیت ها در حقوق ایران

زمینه و هدف: در فضای حقوق بشر، حسن همزیستی یکی از اصول مبنایی محسوب می­گردد. در راستای این اصل، توهین به مقدسات، ادیان و قومیت ­ها یکی از مسائلی است که اصل مزبور را با چالش­های اساسی مواجه می­کند. هدف پژوهش حاضر تبیین مبانی و چالش های کیفرگذاری توهین به مقدسات، مذاهب اسلامی و قومیت­ ها می­باشد.مواد و روش ­ها: این تحقیق از نوع نظری بوده روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی میباشد و روش جمع آوری اطلاعات بصورت کتابخانهای است و با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات صورت گرفته است.ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانت­داری رعایت شده است.یافته ­ها: قانون­گذار در راستای سیاست جنایی کرامت­ مدار اقدام به کیفرگذاری برای توهین به مقدسات، ادیان الهی، مذاهب اسلامی و قومیت­ها نموده است. مبنای اصلی برای کیفرگذاری رفتارهای مزبور اصل احترام به کرامت ذاتی بشر می­باشد. از سویی نیز کیفرگذاری برای رفتارهای مزبور در چهارچوب نظام حقوق بشر، با چالش­ هایی از جمله تزاحم با حق با آزادی بیان مواجه می­باشد.نتیجه­: رویکرد قانون­گذار ایران در ارتباط با توهین به ادیان، مقدسات و قومیت­ ها تا پیش از سال ۱۳۹۹ علی­رغم وجود مبانی فقهی و حقوق بشری منسجم، بسیار مجمل و مبهم بود؛ اما در سال ۱۳۹۹ و در قالب تصویب ماده ۴۹۹ مکرر قانون مجازات اسلامی، سیاست جنایی قانون­گذار، صریح، شفاف و در راستای نیازهای روز گردید.

کلیدواژه ها:

توهین به قومیت ها ، مبانی جرم انگاری ، ادیان الهی ، مذاهب اسلامی