بررسی اثربخشی درمان شناختی–رفتاری (CBT) بر کاهش اضطراب جدایی کودکان در محیط مدرسه

اضطراب جدایی یکی از شایع ترین اختلالات اضطرابی دوران دبستان است که با غیبت، افت توجه، اختلال در پیوند با همسالان و کاهش پیشرفت تحصیلی همراه می شود. این مقاله با هدف تبیین اثربخشی درمان شناختی-توصیفی در محیط مدرسه و شرایط اجرای موفق آن تدوین شده و با رویکرد تحلیلی-توصیفی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و مقالات معتبر انجام شده است. بدین منظور، منابع به روز بر اساس معیارهای کیفیت روش شناختی و ارتباط با بافت مدرسه انتخاب و مضامین کلیدی تحلیل شد. جمع بندی شواهد نشان می دهد درمان شناختی-رفتاری با مولفه های آموزش روانی برای کودک و والدین، شناسایی و بازسازی شناختی افکار تهدیدزا، آموزش مهارت های مقابله ای و خودتنظیمی، مواجهه تدریجی در موقعیت های واقعی مدرسه و تکالیف خانگی پیوسته، به طور معناداری نشانه های اضطراب جدایی را کاهش می دهد، حضور و سازگاری مدرسه ای را بهبود می بخشد و احساس کارآمدی کودک را تقویت می کند. بیشترین اثربخشی زمانی حاصل می شود که وفاداری به پروتکل حفظ شود، مشارکت والدین و همکاری معلمان تضمین گردد، مراحل جدایی به صورت تدریجی طراحی شود، پایش پیشرفت با ابزارهای معتبر انجام گیرد و سازگارسازی فرهنگی مدنظر باشد. خلاهای برجسته شامل کمبود شواهد طولی مدرسه محور و نیاز به راهنماهای بومی سازی شده است. نتیجه آن که، درمان شناختی-رفتاری گزینه ای کارآمد و قابل ادغام در خدمات سلامت روان مدرسه برای کاهش اضطراب جدایی کودکان است.

کلیدواژه ها:

درمان شناختی-رفتاری ، اضطراب جدایی ، مدرسه ، سلامت روان کودک ، مواجهه تدریجی ، بازسازی شناختی