ریزپوشانی عصاره زعفران با استفاده از نشاسته حاصل از پیاز آن

زعفران گران ترین ادویه ی جهان است که علاوه بر مصارف خوراکی، در طب سنتی و دارویی کاربرد داشته و جزو ارزشمندترین منابع به دلیل وجود ترکیبات زیست فعال می باشد. ریزپوشانی فرایندی برای به دام انداختن ترکیبات فعال و موثره در داخل ذرات به منظور آزاد سازی آنها در زمان و مکان مناسب می باشد؛ این تکنولوژی می تواند باعث افزایش پایداری ترکیبات موثره شود. استفاده از خشک کن پاششی یکی از تکنیک های متداول در فرایند ریزپوشانی به شمار می آید. در این پژوهش ترکیبات زیست فعال زعفران در پوشش دیواره ای نشاسته استخراجی از پیاز آن در سطوج ۵%، ۱۰% و ۲۰% توسط خشک کن پاششی، ریزپوشانی شدند. فعالیت آبی پودر تولیدی، اندازه ذرات و پراکندگی ذرات و میزان مواد موثره عصاره زعفران (کروسین، سافرانال و پیکروکروسین) اندازه گیری شد. تصاویر میکروسکوپ الکترونی به منظور نحوه به دام انداختن ترکیبات موثره هسته مورد ارزیابی قرار گرفت و نشان داد که نمونه با ماده دیواره ای ۲۰% نشاسته، از نظر ریخت شناسی میکروکپسول نسبت به سایر نمونه ها بهتر و به دلیل کرویت نسبت به مابقی نمونه ها ارجحیت داشت. همچنین با افزایش سطح مواد دیواره ای، فعالیت آبی نمونه های تولیدی کاهش یافت(۱۷۳/۰). کاهش اندازه ذرات به ۷/۸۸نانومتر با افزایش غلظت مواد دیواره ای منجر به تشکیل میکروکپسول پایدار شد، که مانع از بهم پیوستگی و تجمع ترکیبات در طول فرآیند ریزپوشانی گردید. مقادیر مثبت پتانسیل زتا که با افزایش سطوح دیواره، افزایش نشان داد(mv ۲۵)، دلیل دیگری بر پایداری بیشتر سیستم بود. راندمان ریزپوشانی تمام نمونه ها ۹۶% بدست آمد. حضور ۵% ترکیبات دیواره ای نقش حفاظتی بیشتری در برابر ترکیبات رنگی ریزپوشانی شده زعفران داشت(۵۶/۰ نانومتر). بنابراین ریزپوشانی عصاره زعفران با استفاده از نشاسته استخراجی از پیاز آن می تواند ترکیبات موثره زعفران را حفظ کند.

کلیدواژه ها:

پیاز زعفران ، توزیع اندازه ذرات ، ریزپوشانی ، کروسین ، مواد دیواره ، میکروسکوپ الکترونی