واکاوی دلایل و پیامدهای سکوت سازمانی در سازمان های آموزشی (مورد مطالعه: آموزش وپرورش استان قم)

«سکوت سازمانی» به معنای خودداری معلمان و کارکنان از ارائه نظرات کاربردی در جهت توسعه سازمانی، یکی از چالش های اساسی در سازمان های آموزشی است که مانع از بهره گیری بهینه از دانش و تجربیات کارکنان می شود. پژوهش حاضر با هدف طراحی مدلی برای تبیین سکوت سازمانی در آموزش وپرورش، از روش نظریه داده بنیاد بهره گرفته است. داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با ۳۰ نفر از خبرگان فرهنگی، معلمان، مدیران و کارمندان اداره کل آموزش وپرورش قم که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، گردآوری شد. در مرحله کدگذاری باز، ۳۷۵ کد مفهومی، ۶۰ مقوله فرعی و ۲۷ مقوله اصلی شناسایی شد. یافته های پژوهش بر پدیداری هشت گونه سکوت سازمانی شامل سکوت منفعلانه هژمونیک، سکوت محافظه کارانه هژمونیک، سکوت نوع دوستانه هژمونیک، سکوت منفعلانه استراتژیک، سکوت محافظه کارانه استراتژیک، سکوت منفعت طلبانه استراتژیک، سکوت رهایی و سکوت مبهم در آموزش وپرورش دلالت داشت. همچنین، از مهم ترین شرایط علی در شکل گیری سکوت سازمانی می توان به ضعف های کلامی و شخصیتی، جامعه پذیری ناکارآمد، ادراک ناامنی، بی عدالتی سازمانی، سبک مدیریت زهرآگین و هویت سازمانی شکننده اشاره کرد. شرایط زمینه ای شامل فرهنگ سازمانی بازدارنده، سرخوردگی حمایتی، ناکارآمدی ارزیابی عملکرد، ناکارآمدی ارتباطی و ساختاری و عوامل جمعیت شناختی و عوامل مداخله گری شامل شرایط آنومیک سازمانی، فقدان استقلال نهادی و فرایندهای تسریع بخش همنوایی سازمانی نیز در تشدید آن نقش دارند. در مواجهه با سکوت سازمانی، کنشگران دو راهبرد پذیرش منفعلانه یا مقاومت و تغییر را اتخاذ می کنند. پیامدهای این پدیده در سه سطح فردی (مانند کاهش انگیزه)، سازمانی (مانند افت کارایی) و اجتماعی (مانند کاهش اعتماد عمومی) دسته بندی شد. این پژوهش، با ارائه یک مدل جامع، امکان درک عمیق تر و لزوم بازنگری در ساختارهای مدیریتی و فرهنگی برای کاهش سکوت سازمانی و تقویت مشارکت کارکنان را فراهم می سازد.

کلیدواژه ها:

Organizational silence ، Education Organization ، Individual and organizational consequences ، Toxic management style ، Organizational injustice ، Qom province. ، سکوت سازمانی ، سازمان آموزش وپرورش ، پیامدهای فردی و سازمانی ، سبک مدیریت زهرآگین ، بی عدالتی سازمانی ، استان قم