بررسی چالش ها و فرصت های پیاده سازی رهبری توزیعی در نظام آموزشی ایران

در عصر حاضر، نظام های آموزشی در سراسر جهان با تحولات پرشتاب و پیچیدگی های فزاینده ای روبه رو هستند و رهبری توزیعی به عنوان پارادایمی نوین، پاسخی به این چالش ها محسوب می شود. این پژوهش با هدف تبیین چالش ها و فرصت های پیاده سازی رهبری توزیعی در نظام آموزشی ایران انجام شد. روش تحقیق حاضر کیفی و با رویکرد پدیدارشناسی تفسیری بود. داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته عمیق با ۲۱ نفر از مدیران، معلمان با سابقه و کارشناسان آموزشی شهرستان لردگان گردآوری و با استفاده از روش تحلیل مضمون تجزیه وتحلیل شد. یافته های کلیدی پژوهش نشان داد که مهم ترین چالش های پیش رو عبارت اند از: ساختار سلسله مراتبی متمرکز، مقاومت در برابر تغییر و واگذاری اختیار، حجم بالای بخشنامه ها و دستورالعمل های اداری، و نبود فرهنگ اعتماد و مشارکت. در مقابل، فرصت های اصلی شناسایی شده شامل وجود نیروی انسانی متخصص، تحصیل کرده و علاقه مند در بین معلمان، تاکید اسناد بالادستی (به ویژه سند تحول بنیادین) بر مدرسه محوری و تفویض اختیار، و وجود ساختارهای قانونی مانند شورای معلمان و انجمن اولیا و مربیان به عنوان بسترهای بالقوه است. درنتیجه گیری کلی می توان تاکید کرد که باوجود چالش های ساختاری و فرهنگی جدی، فرصت های مناسبی برای گذار تدریجی به سمت رهبری توزیعی در ایران وجود دارد و موفقیت در گرو برنامه ریزی بلندمدت، تغییر نگرش و توانمندسازی نیروی انسانی است.

کلیدواژه ها:

رهبری توزیعی ، نظام آموزشی ایران ، چالش ها ، فرصت ها ، مدیریت آموزشی ، رهبری مدرسه.