گمرک هوشمند و دیجیتال، واکاوای مفاهیم با استفاده از نرم افزار Vos viewer

چکیده پژوهش حاضر به تحلیل ساختار و روند تکاملی مفاهیم کلیدی در حوزه گمرک هوشمند و دیجیتال در ادبیات علمی اخیر (۲۰۲۰-۲۰۲۶) می پردازد. با توجه به گذار گمرکات از الکترونیک به هوشمند مبتنی بر فناوری هایی چون هوش مصنوعی، بلاکچین، و یادگیری ماشین، هدف مطالعه ترسیم نقشه مفهومی این تحول با استفاده از علم سنجی (تحلیل هم واژگانی) است. روش شناسی و یافته ها این مطالعه از روش تحلیل هم واژگانی (Co-word Analysis) با استفاده از نرم افزار VOSviewer بر روی ۶۳ مقاله Open Access نمایه شده در پایگاه Scopus در حوزه های تجارت، مدیریت، و اقتصاد بهره برده است. یافته های کلیدی نشان داد که حوزه گمرک دیجیتال در سه خوشه اصلی متمرکز شده است: تحول استراتژیک و کارآفرینی (شامل تحول دیجیتال و رشد سریع)، بازاریابی و تعامل دیجیتال (شامل متاورس و تعامل با مشتری)و هوش مصنوعی و توانمندی های پویا. نقشه زمانی مفاهیم یک سیر تکاملی را از مفاهیم بنیادی (مانند تحول دیجیتال) به سمت موضوعات پیشرفته تر مانند هوش مصنوعی و متاورس در سال های اخیر نشان می دهد. کاربرد این تحقیق منتج می گردد که گمرک دیجیتال یک اکوسیستم پویا و چندوجهی است که ابعاد استراتژیک، مدیریتی و ارتباطی آن به اندازه ابعاد فنی اهمیت دارد. آینده این حوزه به شدت به هوش مصنوعی و توسعه توانمندی های پویا جهت ایجاد ارزش و افزایش انعطاف پذیری وابسته است. این نتایج به محققان و سیاست گذاران در شناسایی روندهای کلیدی برای بازطراحی فرآیندهای بهینه گمرکی و تسهیل تجارت کمک می کند.

کلیدواژه ها:

گمرک دیجیتال ، شبکه مفهومی ، تحول دیجیتال ، WOS Viewer