تحلیل و بررسی دیدگاه «من وحی القرآن» در رابطه با اعتبارسنجی روایات ناظر به آیات قصص

باریک اندیشان همواره بر کارکردهای قصص در تاریخ بشر آگاهند. قرآن سرگذشت پیشینیان را برای عبرت­آموزی به بهترین شیوه نقل کرده است. روایات تفسیری فراوانی ذیل آیات مرتبط با قصه های قرآنی وارد شده که به نحوی درصدد تبیین این آیات هستند. پژوهش حاضر برای پاسخ به این مساله سامان یافته که فضل الله درباره ی روایات قصص قرآن چه موضعی دارد؟ و آیا روایات ناظر به قصص را دارای اعتبار می­داند یا نه؟ براساس یافته­های پژوهش که به روش استنتاجی و رویکرد توصیفی-تحلیلی انجام شده، «من وحی القرآن» از جمله تفاسیر معاصری است که ذکر روایات تفسیری و بهره گیری از آن در تفسیر نمود دارد؛ ولی تعامل فضل الله با روایات تفسیری ناظر به آیات قصص، شیوه «رد و انکار روایات» و بسیار سخت گیرانه است. از نظر وی هرج و مرج و نابسامانی هایی در عرصه ی روایات ناظر به قصص قرآن رخ داده است. از این رو روش مواجهه ی او با روایات ناظر به قصص قرآن، روش نقد حدیثی است و روایات وارد شده در زمینه ی قصص را نمی پذیرد و آن ها را با معیارهایی جون: پرهیز از روایات ضعیف، طرد روایات تفسیری موضوعه، عدم پذیرش روایات به علت تنافی با ظاهر آیه، کنار گذاردن روایات به­خاطر بی­نتیجه بودن یا ضابطه­مند نبودن برخی روایات، طرد روایات غیرمرتبط، تردید درباره ی صحت و سقم روایات، طرد خبر واحد و رد روایات با تکیه بر مکی یا مدنی بودن آیات محک می زند.

کلیدواژه ها:

قصص قرآن ، روایات تفسیری ، حدیث موضوعه ، من وحی القرآن ، سیدمحمدحسین فضل الله