رامایان، کتاب عیاران رهیافتی به منشاء پیدایش عیاران

عیاران (ایاران) جوانمردانی بودند که پایبند به اصول اخلاقی خاصی بوده و مرام نامه ای ویژه داشتند. عیاران با هدف پشتیبانی از فقرا در مقابل ثروتمندان، راهزنی و دزدی می کردند و خود نیز از طبقه غوغا (فرودست) جامعه بودند. آغازگر نهضت عیاران در ایران، یعقوب لیث صفاری بود که قرن سوم هجری در سیستان می زیست. منظومه رامایانا، کهن ترین کتابی است که یک جوانمرد عیار به نام والمیکی، چهارصد سال پیش از میلاد سروده است. در این کتاب، جوانمردی به شیوه ای فلسفی تبیین شده و کتاب مقدس هندوان است؛ اگرچه تاکنون از جنبه عیاری به آن پرداخته نشده بود. مقاله پیش رو سرچشمه های اندیشه عیاری را از رهگذر کتاب رامایانا بررسی کرده است. هدف این پژوهش روشن شدن زوایای تاریک تاریخ عیاری است. شیوه پژوهش، تحلیلی-تطبیقی با رویکرد کتابخانه ای و بر پایه منابع دست اول است. از یافته های مهم این مقاله، مرتبط بودن عیاران با اندیشه ویشنویسم است که ماتسیا یا سمک را ظهور اول ویشنو می دانند و به بهکت یا صدقه دادن معتقدند. منشا آن ها قوم بهل بوده که قومی راهزن بودند. این قوم آیین جوانمردی را از برهمنان گرفته و با جنگاوری خود تلفیق کردند

کلیدواژه ها:

عیار ، والمیکی ، ویشنوایسم ، رامایانا ، جوانمردی