تبیین نقش آیت ا...کاشانی در تکوین همبستگی ملی درنهضت ملی شدن نفت ایران

یکی از گروه های اجتماعی نقش آفرین در نهضت ملی شدن صنعت نفت، اقشار روحانی بودند که در میان آنها، شخصیتهای کنشگر سیاسی همچون آیت الله کاشانی از جایگاه ویژه ای برخوردارند. آیت الله کاشانی با نگرش حداکثری به رابطه فقه و سیاست و در همسوئی با ملی گرایان و تقابل با استعمار، در جریان نهضت ملی شدن صنعت نفت، نقش مهمی را از جنبه جلب نظر توده ها و ائتلاف بین جناح های سیاسی ایفاء نمود . به نحوی که کامیابی نخستین نهضت بدون رای و همراهی وی امکان پذیر نبود.این پژوهش با استفاده از روش تحقیق تاریخی وشیوه توصیفی تحلیلی و بر پایه رهیافت جامعه شناختی ، در تلاش است تا در چارچوب نظریه کارکردگرایی-ساختاری پارسونز به واکاوی مواضع آیت ا...کاشانی و نقش او در همبستگی ملی در نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران بپردازد. با توجه به فرضیه موجود مبنی بر تاثیر نگاه فقهی-سیاسی کاشانی بر موضع گیری جناح سیاستگرای روحانی، چنین می توان نتیجه گرفت که آیت ا...کاشانی به عنوان فقهیی کنشگر و سیاست پرداز، با هدف جذب حداکثری و ائتلاف نیروهای ملی- مذهبی، با جبهه ملی و طرفداران مصدق همسو و همراه گردید و از این طریق تاکودتای۲۸مرداد به تقویت و تداوم همبستگی ملی یاری رساند. یکپارچگی ملیون در ابتدای نهضت، مرهون اقدامات سازنده کاشانی بوده است.

کلیدواژه ها:

روحانیت ، آیت ا...کاشانی ، همبستگی ملی ، نهضت ملی شدن نفت ، دهه ۱۳۲۰