فرهنگ سیاسی قبیله ای و توسعه نیافتگی ساختار سیاسی- اسلامی در افغانستان دوره امان الله خان

چکیدهساختار سیاسی در زمان امان الله خان، به رغم تغییراتی که مشاهده نمود، در امتداد ساختار سیاسی حاکمان پیشین قابل تعریف است و با ارزش ها و بایسته های اسلامی در این زمینه فاصله دارد. این وضعیت به دلیل رویکرد اصلاح طلبی وی و اسلامی بودن جامعه، مسئله ساز است؛ این مسئله قبل از همه متوجه فرهنگ سیاسی قبیله ای حاکم بر کشور است. از درون مسئله مذکور، پرسش اصلی زیر به وجود آمد که: نسبت فرهنگ سیاسی قبیله ای و توسعه نیافتگی ساختار سیاسی- اسلامی افغانستان زمان امان الله خان چیست؟در این مقاله تلاش شده است که مسئله مذکور به صورت علمی بررسی شود؛ با استفاده از روش تحلیل تفهمی و روش گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی (کتابخانه ای) و با در نظر گرفتن این فرضیه که فرهنگ سیاسی قبیله ای به عنوان محرک ذهنی و عقبه فکری امان الله خان و کارگزاران حکومتی وی «مانع تحول در ساختار بسته ی سیاسی گردیده و از گسترش مشارکت سیاسی و توزیع قدرت، انطباق پذیری آن طبق شرایط جدید و تغییرات سیاسی و اجتماعی کشور جلوگیری نموده و ناکارآمدی آن را به دنبال آورده است».کاوش های صورت گرفته به این یافته ها انجامید که به رغم هشدارهای اسلام نسبت به متمرکز (با ماهیت تباری) ساختن ساختار سیاسی، انعطاف ناپذیری، وابستگی آن، فرهنگ سیاسی قبیله ای، ظرفیت اصلاح، تغییر و بازنگری را در ساختار سیاسی افغانستان دوره امان الله خان محدود ساخته و باعث چالش های فوق شده است.

کلیدواژه ها:

کلیدواژه ها: فرهنگ سیاسی ، توسعه نیافتگی ، ساختار سیاسی ، توسعه نیافتگی ساختار سیاسی ، انعطاف ناپذیری ، متمرکز