تاثیر مهارت های معلمان در مدیریت کلاس بر بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان

مهارت های معلمان در مدیریت کلاس، یکی از اساسی ترین مولفه های موفقیت آموزشی و پرورشی در مدارس امروزی به شمار می رود. مدیریت اثربخش کلاس فرصتی را فراهم می آورد تا دانش آموزان نه تنها در محیطی منظم و آرام به یادگیری بپردازند، بلکه بتوانند به رشد همه جانبه تحصیلی، اجتماعی و عاطفی نیز دست یابند. با توجه به نقش کلیدی معلمان در شکل دهی محیط یادگیری و جهت دهی به رفتار و انگیزه تحصیلی دانش آموزان، بررسی جامع درباره تاثیر مهارت های مدیریتی معلمان بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان اهمیت ویژه ای دارد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل ابعاد مختلف مهارت های مدیریت کلاس و تبیین ارتباط آن با شاخص های عملکرد تحصیلی دانش آموزان تدوین شده است. در این مطالعه، از روش پژوهش مروری تحلیلی استفاده شده و منابع پژوهشی فارسی و بین المللی طی دهه اخیر مورد بررسی قرار گرفته است. در گردآوری داده ها، از فراتحلیل و بررسی کیفی مقالات، پایان نامه ها و گزارش های میدانی معتبر بهره گرفته شد. همچنین داده ها به صورت نظام مند کدگذاری و با رویکرد تطبیقی تحلیل گردید تا هم شباهت ها و هم تفاوت های فرهنگی و اجرایی در شیوه های مدیریت کلاس روشن گردد. یافته های پژوهش نشان می دهد که مهارت های مدیریت کلاس معلمان، رابطه مثبت و معناداری با عملکرد تحصیلی دانش آموزان دارد. مولفه هایی همچون سازماندهی و ساختاردهی کلاس، حمایت عاطفی، قاطعیت در مواجهه با بی نظمی و تنوع روش های تدریس، تاثیر مستقیمی بر افزایش انگیزه، مشارکت فعال، رشد نمرات درسی و کاهش مشکلات رفتاری دانش آموزان دارند. بر اساس داده های تحلیلی، حدود ۳۰ درصد و حتی بیشتر از تغییرات عملکرد تحصیلی دانش آموزان وابسته به سطح مهارت های مدیریتی معلم تشخیص داده شد. همچنین تاثیر متغیرهای زمینه ای مانند جنسیت معلم، سن و ویژگی های شخصیتی دانش آموزان و بافت فرهنگی کلاس نیز قابل توجه ارزیابی شد. نتایج مطالعات تطبیقی نشان داد که با وجود همپوشانی پیامدهای مثبت مهارت های مدیریت کلاس در کشورهای مختلف، اما شیوه های اجرا متناسب با الگوهای تربیتی و فرهنگی متغیر است. در مجموع، تاکید بر آموزش ضمن خدمت معلمان و بومی سازی فنون مدیریت کلاس، به عنوان راهبرد کلیدی برای ارتقای پایدار عملکرد تحصیلی دانش آموزان توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

مدیریت کلاس ، مهارت معلم ، عملکرد تحصیلی ، انگیزش دانش آموز ، محیط یادگیری