رابطه هوش کلامی بر روی هویت اجتماعی نوجوانان

چکیده: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه هوش کلامی با هویت اجتماعی و همچنین نقش عوامل دموگرافیک (سن، جنسیت، وضعیت تحصیلات والدین و وضعیت اقتصادی) بر هوش کلامی و هویت اجتماعی در نوجوانان ایرانی انجام شد. این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری ۱۰۰ نوجوان (۵۰ پسر و ۵۰ دختر) بود که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسشنامه های استاندارد هوش کلامی وکسلر ۵ و پرسشنامه هویت اجتماعی تاجفل و ترنر، و همچنین اطلاعات دموگرافیک جمع آوری گردید. برای تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار)، و ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA) و رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد. نتایج نشان داد که بین هوش کلامی و هویت اجتماعی نوجوانان یک رابطه مثبت و معنی دار متوسط تا قوی (r=۰.۵۱۵, p<۰.۰۰۱) وجود دارد. در مقایسه گروه ها، تفاوت معنی داری در هوش کلامی بین پسران و دختران مشاهده نشد (p=۰.۶۴۴). با این حال، تحلیل واریانس نشان داد که تحصیلات والدین (F=۳.۱۳۸, p=۰.۰۱۸) و وضعیت اقتصادی (F=۶.۸۹۷, p=۰.۰۰۲) تاثیر معنی داری بر هوش کلامی نوجوانان دارند. در تحلیل رگرسیون خطی چندگانه، مدل کلی معنی دار بود (F=۷.۳۱۶, p<۰.۰۰۱) و ۲۸% از واریانس هویت اجتماعی را پیش بینی می کند (B=۰.۴۸۴, p<۰.۰۰۱)، در حالی که سایر متغیرهای دموگرافیک (سن، جنسیت، ...) در حضور هوش کلامی تاثیر معنی دار نداشتند. این یافته ها بر نقش هوش کلامی در فرایند شکل گیری هویت اجتماعی نوجوانان تاکید دارد. هوش کلامی نه تنها یک عامل مستقل و مهم در هویت سازی است، بلکه ممکن است به عنوان یک واسطه برای تاثیرات عوامل دموگرافیک نیز عمل کند. توصیه می شود برنامه های آموزشی و مداخلاتی با هدف تقویت هوش کلامی و مهارت ارتباطی در دوران نوجوانی، برای تسهیل شکل گیری هویت اجتماعی سالم، مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

هوش کلامی ، هویت اجتماعی ، نوجوانان