توانمندسازی فردی و اجتماعی بر اساس آموزه های مثبت نگر دینی و روان شناسی اسلامی

هدف پژوهش حاضر تبیین الگوی توانمندسازی فردی و اجتماعی بر مبنای آموزه های مثبت نگر دینی و اصول روان شناسی اسلامی است. توانمندسازی، فرآیندی است که به افراد و جوامع کمک می کند تا کنترل بیشتری بر زندگی خود داشته باشند و به پتانسیل کامل خود دست یابند. در حالی که روان شناسی مثبت نگر معاصر بر مفاهیمی چون بهزیستی، تاب آوری و شکوفایی تاکید دارد، روان شناسی اسلامی این مفاهیم را در چارچوبی توحیدی و معنوی ارائه می کند که ریشه در فطرت الهی انسان دارد. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با بررسی متون دینی (قرآن کریم و احادیث) و منابع روان شناسی اسلامی، به شناسایی مولفه های کلیدی مثبت نگر در اسلام مانند شکر، صبر، توکل، امیدواری (رجاء) و معنابخشی به زندگی می پردازد. یافته ها نشان می دهد که این آموزه ها از طریق تقویت خودکارآمدی، افزایش تاب آوری در برابر مشکلات، اصلاح نگرش ها و ایجاد انگیزه درونی، به توانمندسازی فردی منجر می شوند. در سطح اجتماعی نیز، تاکید بر مفاهیمی چون احسان، انفاق، مسئولیت اجتماعی و اخوت اسلامی، زمینه ساز همبستگی، کاهش نابرابری ها و در نهایت توانمندسازی جامعه می گردد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که الگوی توانمندسازی مبتنی بر روان شناسی اسلامی، رویکردی جامع نگر ارائه می دهد که در آن، رشد فردی و تعالی اجتماعی به طور همزمان و در ارتباط مستقیم با قرب الهی دنبال می شود و می تواند به عنوان یک چارچوب عملیاتی در برنامه ریزی های فرهنگی، آموزشی و درمانی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

توانمندسازی ، روان شناسی اسلامی ، روان شناسی مثبت نگر ، آموزه های دینی ، توانمندسازی اجتماعی.