نقش شکرگزاری در آموزه های اسلامی و تاثیر آن بر بهزیستی روان شناختی

شکرگزاری، به عنوان یکی از پرمعناترین فضایل اخلاقی در آموزه های اسلامی، نه تنها نشانه ای از ایمان بلکه فرایندی عمیق برای ارتقای سلامت روان است. مسئله اصلی این پژوهش بررسی این است که چگونه مفهوم شکر در متون اسلامی شامل قرآن کریم، نهج البلاغه و آثار علمای اخلاق می تواند در قالبی روان شناختی تبیین شود و چه ارتباطی با شاخص های بهزیستی روان شناختی دارد. هدف پژوهش، تبیین ابعاد معرفتی، هیجانی و رفتاری شکرگزاری در اسلام و سنجش هم پوشانی آن با نظریه های روان شناسی مثبت گرا است. روش پژوهش توصیفی–تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای بود که با تحلیل محتوای متون اسلامی و یافته های روان شناسی تجربی، الگوی تلفیقی اسلامی–روان شناختی شکرگزاری استخراج گردید. نتایج نشان داد شکرگزاری در اسلام سه سطح شناخت منعم، درک قلبی نعمت و عمل آگاهانه دارد که از دید روان شناسی مثبت گرا با سازه های رضایت، معنا و هیجان های مثبت هماهنگ است. یافته ها همچنین تایید کردند که شکرگزاری نقش میانجی بین ایمان، معنویت و بهزیستی روانی دارد و می تواند به کاهش نشانه های افسردگی و اضطراب و افزایش شادی و رضایت از زندگی منجر شود. در مجموع، شکرگزاری در سطح فردی و اجتماعی نیرویی معنوی برای رشد درون زا، تاب آوری و شکوفایی روانی محسوب می شود و مبنایی برای مداخلات تربیتی و روان شناختی مبتنی بر باورهای دینی ارائه می دهد

کلیدواژه ها:

شکرگزاری ، آموزه های اسلامی ، روان شناسی مثبت گرا ، بهزیستی روان شناختی ، تاب آوری ، ایمان