سنگ شناسی و زمین شیمی سنگ های آتشفشانی و نیمه آتشفشانی در جنوب مجموعه آذرین آساگی، شمال باختری زاهدان، پهنه زمین درز سیستان

مجموعه آذرین آساگی در شمال باختری زاهدان در پهنه زمین درز سیستان جای دارد. قدیمی ترین سنگ های رایج در این پهنه واحدهای سنگی مرتبط با توالی افیولیتی کرتاسه هستند. واحدهای سنگی رخساره فلیشی نیز فراوان ترین سنگ های آن به شمار می روند. در جنوب مجموعه آذرین آساگی، سنگ های آذرین الیگوسن به صورت درونی، نیمه درونی، بیرونی و دایک در فلیش های ائوسن نفوذ کرده اند. پیدایش سنگ های یادشده در کنترل گسل های راستالغز بوده است. بر پایه سنگ نگاری ، سنگ های آذرین بازالت آندزیتی، آندزیت، داسیت، تراکیت، کوارتز مونزونیت پورفیری و دیوریت پورفیری هستند. بافت این سنگ ها بیشتر پورفیری، میکرولیتیک پورفیری، جریانی، برشی و به ندرت گرانولار است. پلاژیوکلاز فراوان ترین کانی سازنده این سنگ هاست که همراه با یا بدون پتاسیم فلدسپار، بیوتیت، هورنبلند و کلینوپیروکسن یافت می شود. سنگ های بررسی شده، ویژگی های کانی شناسی، سنگ شناسی و زمین شیمیایی سنگ های کالک آلکالن پتاسیم بالا، شوشونیتی، آداکیتی و شبه آداکیتی جایگاه های همگرا را نشان می دهند. سنگ های آذرین بررسی شده مقدار Sr/Y و La/Yb کمابیش بالا و Y و Yb کمی دارند. این ویژگی آنها همانند سنگ های آداکیتی است. الگوی نمودار عنکبوتی و عنصرهای خاکی کمیاب سنگ های بررسی شده که به ترتیب به ترکیب گوشته اولیه و کندریت بهنجار شده اند نشان دهنده غنی شدگی LILE وLREE نسبت به HFSE و HREE است که با ویژگی های هم آداکیت های پتاسیم دار و هم شوشونیت های پهنه های فرورانش حاشیه قاره و پس از برخورد قابل مقایسه هستند. ماگمای سنگ های بررسی شده از گوشته غنی شده و دگرنهاد با ترکیب گارنت-لرزولیتی خاستگاه گرفته است. بیشتر سنگ های خاستگاه ویژگی های زمین شیمیایی گوشته سنگ کره ای دارند.

کلیدواژه ها:

مجموعه آذرین آساگی ، الیگوسن ، شوشونیتی ، فرورانش ، پهنه زمین درز سیستان