اثر خانواده درمانی سیستمی و شناختی-رفتاری بر تغییرات در تعاملات والد–کودک

پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه تاثیر دو رویکرد خانواده درمانی سیستمی و درمان شناختی–رفتاری بر بهبود تعاملات والد–کودک انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون–پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل والدین دارای فرزندان ۶ تا ۱۲ سال بود که به مراکز مشاوره مراجعه کرده بودند. از میان آن ها ۳۰ خانواده به صورت در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در سه گروه خانواده درمانی سیستمی، شناختی–رفتاری و کنترل جایگزین شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه تعامل والد–کودک و مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. مداخلات در قالب ۸ تا ۱۰ جلسه ۹۰ دقیقه ای اجرا شد و داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس و t زوجی تحلیل گردید. نتایج نشان داد هر دو رویکرد باعث بهبود معنادار تعاملات والد–کودک شدند، اما خانواده درمانی سیستمی تاثیر بیشتری نسبت به درمان شناختی–رفتاری داشت. یافته ها نشان دهنده اهمیت توجه به ساختار خانواده و بازسازی شناختی در ارتقای روابط والدین و کودکان است. بر اساس نتایج، پیشنهاد می شود در مداخلات بالینی و آموزش والدگری از تلفیق دو رویکرد به منظور افزایش اثربخشی و پایداری نتایج استفاده شود.

کلیدواژه ها:

خانواده درمانی سیستمی ، درمان شناختی–رفتاری ، تعامل والد–کودک ، روابط خانوادگی ، آموزش والدگری