شناسایی و اولویت بندی ابعاد و شاخصهای مطلوب مشارکت شهروندان در فرآیند خط مشی گذاری عمومی

این پژوهش با شناسایی و اولویت بندی ابعاد و شاخصهای مطلوب مشارکت شهروندان در فرآیند خط مشی گذاری عمومی، با رویکرد آمیخته (کیفی-کمی) انجام شد. در مرحله کیفی، ۱۷ مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان (شامل اساتید دانشگاه، مدیران ارشد دولتی و نمایندگان ادوار مجلس) تا اشباع نظری اجرا و با روش تحلیل مضمون تحلیل گردید. نتایج این مرحله، یازده بعد اصلی شامل پیامدها، تاثیر تحریم ها، راهبردها، راهکارهای بومی و نهادهای محلی، زمینه های فرهنگی-دینی، سازوکارهای نهادی، شرایط زمینه ای، شرایط علی، شرایط مداخله ای، عوامل روان شناختی-اجتماعی، و فرآیندهای تعاملی را شناسایی کرد. این سازه ها به عنوان پایه های مفهومی استخراج شدند. در مرحله کمی، پرسشنامه ای با ۶۱ گویه مبتنی بر این سازه ها میان ۳۲۲ نفر از مدیران عالی و میانی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و شهرداری تهران توزیع شد. داده ها با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) در نرم افزار SmartPLS تحلیل گردید. نتایج نشان داد که راهکارهای بومی و نهادهای محلی و فرآیندهای تعاملی بیشترین تاثیر را بر مشارکت شهروندان دارند، در حالی که عوامل روان شناختی-اجتماعی، زمینه های فرهنگی-دینی، سازوکارهای نهادی، شرایط زمینه ای، شرایط علی، تاثیر تحریم ها و شرایط مداخله ای وراهبردها به ترتیب در رتبه های بعدی قرار گرفتند. همچنین، مشارکت شهروندان با ضریب ۰.۳۸ به پیامدهایی نظیر افزایش اعتماد عمومی و کاهش تعارضات منجر شد. مدل کلی با ضریب تعیین R²=۰.۶۵، بیش از ۶۵ درصد واریانس مشارکت شهروندان را تبیین کرد.

کلیدواژه ها:

مشارکت ، مشارکت شهروندان ، خط مشی گذاری عمومی