واکاوی مولفه های یادگیری مشارکتی از دریچه محتوای کتب درسی آموزش و پرورش عمومی ایران

تناسب شیوه های آموزشی با خصائص و درون داشت های نسلی متعلمان، از جمله اصول مهم در یاددهی- یادگیری اثر بخش است. در این بین تعیین مصداق ها و الزامات راهبرد یاددهی-یادگیری مشارکتی به عنوان یکی از راهبردهای فعال و اثر بخش همسو با امکانات موجود، نیازها، مهارت ها، علایق و به طور کلی ویژگی های نسلی دانش آموزان امروز از جمله مسائل مهم در نظام های آموزشی است که باید به آن توجه شود. در این راستا پژوهش حاضر با هدف واکاوی مولفه های یادگیری مشارکتی از دریچه محتوای کتب درسی آموزش و پرورش عمومی ایران بود. روش تحقیق حاضر بر اساس ماهیت و شیوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی و تحلیل محتوا است. جامعه پژوهش حاضر با نظر اساتید و متخصصان و با توجه به هدف پژوهش، محتوای برنامه درسی علوم دوره ابتدایی و متوسطه۱ آموزش و پرورش ایران در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ بود که مجموعه این محتواها ۱۰ جلد کتاب درسی را شامل می شد. از آنجا که ضرورت بررسی تمامی محتواها وجود داشت، نمونه گیری انجام نشد و کل جامعه مورد مطالعه قرار گرفت و محتوای کتب علوم در بخش های متن، تصویر و تمرین مورد تحلیل قرار داده شد. نتایج پژوهشی حاکی از آن بود که کتب درسی مقطع متوسطه۱ در آموزش مولفه های یادگیری مشارکتی عملکرد ضعیف تری به نسبت کتب درسی علوم مقطع ابتدایی دارد. البته قابل ذکر است که کتب درسی علوم مقطع ابتدایی و متوسطه۱ در آموزش مولفه های یادگیری مشارکتی به همه مولفه ها و ابعاد یادگیری مشاکتی به صورت متوازن و هماهنگ توجه نکرده اند. که در این میان به مولفه های ارائه بازخورد مناسب و به موقع از سوی همیار؛ وجود توازن بین بعد شناختی و اجتماعی؛ دسترسی به مواد آموزشی کافی و پیش بینی آن نگاهی ضعیف شده است و نیاز به بازبینی و اصلاح در این مولفه ها به شدت احساس می شود.

کلیدواژه ها:

یادگیری ، مشارکتی ، دانش آموزان ، کتب درسی