بررسی رابطه بین سواد ادبی دبیران فارسی و میزان مشارکت ادبی دانش آموزان در فعالیت های خلاقانه نوشتاری

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین سواد ادبی دبیران زبان و ادبیات فارسی و میزان مشارکت ادبی دانش آموزان در فعالیت های خلاقانه نوشتاری بود. در این پژوهش، سواد ادبی به عنوان توانمندی دبیران در درک، تحلیل، تفسیر و تولید متون ادبی تعریف شد و مشارکت ادبی دانش آموزان به میزان حضور و مشارکت آنان در نوشتن شعر، داستان، بازنویسی، نقد و خلق ادبیات نو قلمداد گردید. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل دبیران زبان و ادبیات فارسی و دانش آموزان مقطع متوسطه اول بوشهر بود. نمونه ای شامل ۸۰ دبیر و ۴۰۰ دانش آموز با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها، دو پرسشنامه محقق ساخته بود که پایایی آن ها از طریق آلفای کرونباخ به ترتیب ۰.۸۷ و ۰.۹۱ محاسبه شد. یافته ها نشان داد که بین سواد ادبی دبیران و مشارکت ادبی دانش آموزان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (r=۰.۶۲, p<۰.۰۱). مولفه های تحلیل متون و تولید نوشتار ادبی بیشترین تاثیر را در پیش بینی مشارکت دانش آموزان داشتند. همچنین میان مشارکت ادبی دانش آموزان بر اساس جنسیت و سابقه تدریس دبیران تفاوت معناداری مشاهده شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که توانمندی های ادبی و خلاقانه دبیران نقشی تعیین کننده در انگیزش و مشارکت نوشتاری دانش آموزان ایفا می کند. دلالت های کاربردی پژوهش، ضرورت بازنگری در برنامه های آموزشی دبیران، تقویت فعالیت های ادبی دانش آموزمحور در مدرسه و توجه به تربیت ادبی فعال و مشارکتی در نظام آموزش و پرورش را برجسته می سازد.

کلیدواژه ها:

سواد ادبی دبیران ، مشارکت ادبی دانش آموزان ، فعالیت های نوشتاری خلاق ، آموزش زبان و ادبیات فارسی ، نوشتار ادبی ، تدریس خلاق