پژوهشی در نظریه های توسعه از منظر جغرافیای سیاسی

توسعه و ابعاد آن یکی از موضوعاتی است که جغرافیدانان سیاسی کم و بیش به آن پرداخته و از زمان بازگشت دوباره این موضوع به پژوهش های علوم انسانی در دو دهه اخیر جغرافیدانان سیاسی نیز به آن توجه نموده اند. مرکز ثقل توسعه در جغرافیای سیاسی از بعد ملی تمرکززدایی حکومت مرکزی و انتقال مسئولیت های آن به حکومت های محلی مستقر در استان ها و ایالت ها و تحقق توسعه توسط نهادهای محلی بوده است. جغرافیدانان سیاسی در سال های اخیر به بعد بین المللی توسعه و توسعه یافتگی کشورها ناشی از کارکرد اقتصاد سیاسی سرمایه داری به آن نیز پرداخته اند. هدف پژوهش بررسی و ارائه آراء و نظرات جغرافیدانان سیاسی در خصوص موضوع توسعه و ابعاد آن  در سه سطح محلی، ملی و بین المللی است. روش پژوهش تحلیلی – توصیفی و استفاده از منابع و متون معتبر خارجی و داخلی پیرامون موضوع توسعه از منظر جغرافیدانان سیاسی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که جغرافیدانان سیاسی کم وبیش یکی از موضوعاتی که در پژوهش های خود به آن پرداخته اند توسعه ملی، محلی و بین المللی بوده که متاثر از نظریه های نوسازی و وابستگی در علوم اجتماعی است. از آن جا که توسعه و اشکال آن فضای سرزمینی، اجتماعی و اقتصادی کشورها و نواحی درونی آنها را دست خوش تغییر می سازد، ضرورت مطالعه از منظر جغرافیای سیاسی اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. همچنین ضروری است تا حکومت مرکزی نقش معتنابهی از فرآیند تحقق توسعه پایدار را به حکومت های محلی واگذار و خود نقش بسترساز، خط مشی گذار، ارائه دهنده راهبردهای کلان و ناظر بر امر توسعه را در قلمرو جغرافیای سیاسی کشورها بر عهده گیرد.

کلیدواژه ها:

جغرافیای سیاسی ، توسعه ، توسعه پایدار ، ابعاد خرد و کلان توسعه ، نظریه نوسازی و وابستگی