بررسی رابطه استقامت قلبی-عروقی و تصویر بدنی با تاکید بر نقش واسطه ای هیجان خواهی ورزشکاران جیوجیتسو و کاراته

چکیده

مقدمه و هدف: تصویر بدنی به عنوان ادراک ذهنی و احساسی فرد از ظاهر و کارکرد بدن خود، یکی از مولفه های اساسی سلامت روان در ورزشکاران به شمار می آید و می تواند بر انگیزش، عملکرد ورزشی و حتی کیفیت زندگی اثرگذار باشد. این مفهوم تحت تاثیر مجموعه ای از عوامل فیزیولوژیک، روان شناختی و اجتماعی قرار دارد. در میان این عوامل، آمادگی جسمانی و به ویژه استقامت قلبی-عروقی، و همچنین ویژگی های شخصیتی مانند هیجان خواهی، نقش برجسته ای ایفا می کنند. ورزشکاران رشته های رزمی به دلیل ماهیت پویای تمرینات و قرار گرفتن در موقعیت های چالش برانگیز، بستری مناسب برای بررسی این ارتباط فراهم می کنند. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین استقامت قلبی-عروقی، هیجان خواهی و تصویر بدنی در ورزشکاران رشته های رزمی بود.

روش شناسی پژوهش: پژوهش از نوع توصیفی–همبستگی و نمونه گیری به روش خوشه ای چندمرحله ای انجام شد. ۱۱۰ ورزشکار جیو جیتسو و کاراته در استان فارس شرکت کردند. داده ها با استفاده از آزمون کوپر، پرسشنامه هیجان خواهی زاکرمن و پرسشنامه تصویر بدنی چندبعدی جمع آوری شد. تحلیل داده ها با آزمون همبستگی، رگرسیون چندگانه و مدل سازی معادلات ساختاری انجام گرفت.

یافته ها: استقامت قلبی-عروقی با هیجان خواهی (r=۰.۳۲) و تصویر بدنی (r=۰.۳۹) رابطه مثبت و معنادار داشت. هیجان خواهی نیز با تصویر بدنی رابطه مثبت ولی ضعیف تری نشان داد (r=۰.۲۱). رگرسیون چندگانه نشان داد استقامت قلبی-عروقی پیش بینی کننده قوی تری برای تصویر بدنی است (β=۰.۳۱)، و هیجان خواهی نقش واسطه ای جزئی و معناداری در این رابطه داشت.

بحث و نتیجه گیری: نتایج تاکید می کند که استقامت قلبی-عروقی و هیجان خواهی هر دو در شکل گیری تصویر بدنی نقش دارند، اما اثر استقامت قوی تر است. پیشنهاد می شود برنامه های تمرینی ورزشکاران رزمی علاوه بر تقویت آمادگی هوازی، فرصت های متنوع هیجان انگیز برای ارتقای سلامت جسمانی و روانی فراهم کنند.

کلیدواژه ها:

استقامت قلبی-عروقی ، هیجان خواهی ، تصویر بدنی ، ورزشکاران رزمی ، جیوجیتسو برزیلی