مطالعه پاسخ گیاه لوبیا به مصرف فسفر در تعدادی از خاکهای استان مرکزی

گسترش اقتصادی سطح زیر کشت محصولات می بایست بر اساس برنامه صحیح کود دهی مبتنی بر آزمون خاک استوار باشد . تفسیر نتایج و توصیه ها در مورد فسفر، معمولاً بر اساس غلظت حد بحرانی عنصر در خاک و فاکتورهای اقلیمی ، اقتصادی و مدیریت مزرعه در نظر گرفته می شود . غلظت فسفر به عوامل مختلفی در خاک بستگی دارد، چنانچه در اکوسیستم های طبیعی قابلیت استفاده این عنصر توسط مکانیزمهای جذب، واجذب، رسوب فسفر آزاد شده در ضمن مراحل هوازدگی و حلالیت سنگها و کانیهای با حلالیت پائین کنترل می شود و مقدار آن با نوع مواد مادری، فرایندهای پدو ژنتیکی ، بافت خاک ، عوامل مدیریتی نظیر سطح ونوع فسفر بکار برده شده و مدیریت زراعی و عوامل دیگر تغییر می نماید . بنابراین با این تنوع در خاکها و اقلیم مناطق مختلف ضرورت منطقه ایی بودن آزمون خاک و به تبع آن حد بحرانی آشکار می گردد چنانچه در مطالعه فرانزن و مورگان (1995) ، حد بحرانی فسفر از 8 تا 11 میلی گرم در کیلوگرم با روش عصاره گیری اولسن جهت رقمهای لوبیای خوراکی گزارش گردیده است . ایودل و آگبولا (1982) در مطالعه تعدادی از خاکهای زیر کشت لوبیا در نیجریه ، حد بحرانی فسفر با روش بری را 12/7 میلی گرم فسفر در کیلوگرم خاک گزارش نمودند . همچنین آنان حد بحرانی فسفر را با عصاره گیرهای اولسن ، سلطانپور و مهلیچ 3 به ترتیب 9 ، 7 و 23 میلی گرم در کیلوگرم خاک گزارش نمودند . لوبیا دارای 114615 هکتار سطح زیر کشت و 182742 تن تولید در سطح کشور می باشد . این محصول اهمیت بالایی در تولیدات کشاورزی استان مرکزی داشته و به لحاظ دارا بودن حدود 20-24 درصد پروتئین در تغذیه جامعه حائز اهمیت زیادی می باشد . بنابراین تحقیق حاضر با هدف تعیین حد بحرانی عناصر غذایی فسفر در خاکهای زیر کشت لوبیا در استان مرکزی و بررسی تاثیر مصرف این عنصر بر رشد و عملکرد گیاه و ارتباط آنها با خصوصیات خاک اجرا گردید