تاثیر سبک رهبری اخلاقی بر رفتار شهروندی سازمانی و مسئولیت پذیری اجتماعی معلمان (مورد مطالعه: معلمان مقطع ابتدایی شهر رشت)

زمینه و هدف: در عصر کنونی، ایفای نقش رفتار شهروندی سازمانی و مسئولیت پذیری اجتماعی معلمان در مدارس، موجب بهبود اثربخشی مدرسه و شیوه های آموزشی می شود. با این حال، عوامل متعددی مانند سبک رهبری اخلاقی، بر الزامات فراتر رفتن از نقش رسمی و ایفای تعهد به مسئولیت پذیری اجتماعی معلمان تاثیر می گذارند. در این راستا هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سبک رهبری اخلاقی بر رفتار شهروندی سازمانی و مسئولیت پذیری اجتماعی معلمان (مورد مطالعه: معلمان مقطع ابتدایی شهرستان رشت) است.روش: پژوهش کنونی از نظر ماهیت داده ها، پژوهشی کمی، و از نظر گردآوری داده ها پژوهشی توصیفی-پیمایشی از نوع مقطعی بوده و از نظر هدف، پژوهشی کاربردی است. جامعه ی آماری این پژوهش معلمان مقطع ابتدایی ناحیه دو شهرستان رشت به تعداد ۳۵۶ نفر بوده و حجم نمونه آماری بر اساس تخمین فرمول کوکران، ۱۸۵ نفر، بصورت روش نمونه گیری غیر احتمالی و طور خاص نمونه گیری در دسترس می باشد. همچنین، ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه ای ۳۵ گویه ای متشکل از پرسشنامه های سبک رهبری اخلاقی از براون و همکاران (۲۰۰۵) با دو بعد مدیر اخلاقی و فرد اخلاقی با ۱۲ گویه، و پرسشنامه رفتارشهروندی سازمانی از لی و آلن (۲۰۰۲) با ابعاد رفتارهای معطوف به کارکنان و رفتارهای معطوف به سازمان با ۸ گویه، و پرسشنامه مسئولیت اجتماعی کارکنان از کارول (۱۹۹۱) با ابعاد مسئولیت اقتصادی، اخلاقی، قانونی و اجتماعی(بشردوستانه) با ۱۵گویه بوده، که جهت تجزیه وتحلیل داده ها و اطلاعات جمع آوری شده از روش مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای ۲۲ SPSS و LISREL کمک گرفته شده است.یافته ها: یافته ها نشان می دهد که سبک رهبری اخلاقی بر مسئولیت پذیری اجتماعی معلمان با ضریب تی به مقدار ۱۳/۹ ، و بر رفتار شهروندی سازمانی معلمان با ضریب تی به مقدار ۴۱/۸ تاثیر معناداری دارد. همچنین، سبک رهبری اخلاقی بر مسئولیت پذیری اجتماعی معلمان با ضریب مسیر به مقدار ۶۵/۰ ، و بر رفتار شهروندی سازمانی معلمان با ضریب مسیر به مقدار ۸۵/۰ تاثیر مثبت دارد.نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که مدیران و رهبران اخلاقی با ارزش های اخلاقی بالا موجب اثربخشی مدارس شده و به صورت موثر با معلمان ارتباط برقرار می کنن؛ همچنین، مدیران و رهبران اخلاقی محیطی را در مدرسه ایجاد می نمایند، که معلمان را به سمت رفتار شهروندی سازمانی و مسئولیت اجتماعی موثر سوق می دهد.

کلیدواژه ها:

رهبری اخلاقی ، مسئولیت پذیری اجتماعی ، رفتار شهروندی سازمانی ، معلمان