مدل سازی مشارکتی مساله آب در دشت رفسنجان

بحران آب در دشت رفسنجان، ناشی از بهره برداری بی رویه و مدیریت ناکارآمد منابع آب زیرزمینی، به یکی از مسائل پیچیده زیست محیطی و اقتصادی منطقه تبدیل شده است. این پژوهش با استفاده از روش مدل سازی گروهی (GMB)، که رویکردی مشارکتی برای ترکیب دیدگاه های ذی نفعان است، تلاش می کند تا تعریف مشترکی از این بحران جهت مواجهه هرچه بهتر با این مساله پیچیده، ارائه دهد. پنج جلسه مدل سازی مشارکتی با حضور ذی نفعان، از کشاورزان تا مقامات محلی، برگزار شد. این جلسات به کشف عوامل اصلی موثر بر بحران با مشارکت مستقیم ذینفعان انجامید. در هر جلسه، با استفاده از ابزارهایی مانند تحلیل روابط علی و معلولی و بازی های شبیه سازی، تلاش شد تا درک مشترک از مساله میان ذی نفعان تقویت شود. یافته ها نشان می دهد که روش مدل سازی گروهی نه تنها به شفاف سازی پیچیدگی های مساله و استخراج شبکه ای از عوامل و روابط علی کمک می کند، بلکه پذیرش مسئولیت میان ذی نفعان و تقویت حس همکاری برای یافتن راه حل را نیز تسهیل می نماید. نتیجه نهایی، یک روایت مشترک از بحران آب در رفسنجان و نقشه ای جامع از عوامل تاثیرگذار بود که مورد اجماع ذی نفعان قرار گرفت. این مطالعه نشان می دهد که مدل سازی گروهی می تواند ابزاری کارآمد برای مدیریت مسائل پیچیده منابع آب و افزایش تاب آوری اجتماعی باشد.

کلیدواژه ها:

سیستم دینامیک ، یادگیری اجتماعی ، رویکرد مواجهه با مساله پیچیده ، مشارکت مستقیم ذینفعان ، سیاست گذاری آب ، روابط علی و معلولی