هوش مصنوعی و سیستم های پیچیده ژئوپلیتیکی (با تاکید بر چین)

هوش مصنوعی (AI) به عنوان یکی از پیشرفته ترین فناوری های قرن حاضر، تاثیرات گسترده ای بر ساختارهای ژئوپلیتیکی داشته است. این فناوری توانایی انجام وظایفی نظیر تصمیم گیری، پیش بینی و تحلیل داده ها را با دقت بالا دارد و نقش آن در توسعه سیستم های نظامی و مدنی برجسته است. بررسی روند توسعه هوش مصنوعی در چین نشان می دهد که این کشور چهار دوره تحول را در سیاست های فناورانه خود پشت سر گذاشته است: دوره جبران عقب ماندگی، تعامل بین المللی، نوآوری بومی و نفوذ بین المللی. این مراحل نشان دهنده تغییر استراتژی چین از تمرکز بر قدرت سخت به بهره گیری از قدرت نرم برای پیشبرد نفوذ جهانی است. در تحلیل سیستم های پیچیده ژئوپلیتیکی، پنج فضای عمل شامل فضای فیزیکی، جمعیتی، دیپلماتیک نظامی، اقتصادی و نمادین معرفی شده اند که هرکدام تنش ها و فرصت های خاص خود را دارند. تعامل این فضاها باعث شکل گیری پیکربندی های پیچیده ای در نظام های ژئوپلیتیکی می شود. با پیشرفت هوش مصنوعی، همگرایی آن با فناوری های دیگر، از جمله بیوتکنولوژی و محاسبات ابری، پیامدهای فرهنگی، سیاسی و اقتصادی جدیدی ایجاد کرده است. این فناوری به بازیگران دولتی و غیردولتی امکان می دهد تا با بهره گیری از داده های کلان و الگوریتم های پیشرفته، نفوذ و تاثیرگذاری خود را گسترش دهند. در عین حال، این روند چالش هایی مانند تهدیدات اخلاقی، امنیتی و حکمرانی را به همراه دارد که مستلزم رویکردهای جمعی و نوآورانه برای مدیریت آن ها است. در نهایت بهره گیری از هوش مصنوعی در تحلیل سناریوهای ژئوپلیتیکی، طراحی الگوی بومی داسوی، تقویت قدرت نرم، توسعه رویکردهای دفاعی هوشمند و استراتژی های تهاجمی فناورمحور به عنوان پیشنهاد و ابزارهایی کلیدی برای مدیریت پیچیدگی ها و تامین منافع ملی ایران مطرح شدند.

کلیدواژه ها:

سیستم پیچیده ، ژئوپلیتیک ، هوش مصنوعی ، علم پیچیدگی ، سایبرژئوپلیتیک