اثربخشی برنامه آموزشی مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر کاهش تعارضات والد-فرزندی و کمال گرایی والدین

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی برنامه آموزشی مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر کاهش تعارضات والد-فرزندی و کمال گرایی والدین انجام شد. کمال گرایی والدین به عنوان یکی از عوامل موثر بر تعارضات خانوادگی، می تواند فشار روانی زیادی بر فرزندان ایجاد کند و روابط والد-فرزندی را مختل سازد. رویکرد ACT با تاکید بر پذیرش تجربه های درونی، کاهش اجتناب و تقویت انعطاف پذیری روان شناختی، به عنوان یک مداخله موثر در این زمینه مورد توجه قرار گرفته است. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل والدینی با ویژگی های کمال گرایانه و فرزندان نوجوان آن ها در شهر کرمان بود که از میان آن ها ۴۰ نفر (۲۰ نفر گروه آزمایش و ۲۰ نفر گروه کنترل) به صورت هدفمند انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه کمال گرایی چندبعدی فراست و مقیاس تعارض والد-فرزند بود. گروه آزمایش طی ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای تحت آموزش مبتنی بر ACT قرار گرفتند، در حالی که گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. یافته ها با استفاده از تحلیل کوواریانس نشان داد که برنامه آموزشی ACT به طور معناداری (P<۰.۰۵) تعارضات والد-فرزندی را کاهش داد. همچنین، کاهش سطح کمال گرایی ناسازگار در والدین و افزایش پذیرش هیجانات منفی در آن ها مشاهده شد. این نتایج حاکی از آن است که آموزش مبتنی بر ACT می تواند با تعدیل انتظارات غیرواقع بینانه والدین و بهبود مهارت های ارتباطی، به کاهش تعارضات خانوادگی کمک کند. پیشنهاد می شود این رویکرد در برنامه های مشاوره خانواده مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

پذیرش و تعهد (ACT) ، تعارض والد-فرزندی ، کمال گرایی والدین ، انعطاف پذیری روان شناختی ، آموزش خانواده