طراحی مدل بومی شده درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و اثربخشی آن بر اختلال استرس پس از سانحه

هدف این پژوهش طراحی یک مدل بومی شده از درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و اثربخشی آن بر اختلال استرس پس از سانحه بود. روش این پژوهش در بخش کیفی تحلیل مضمون به شیوه (۲۰۰۶) Braun & Clarke و در بخش کمی آزمایشی و از جمله طرح های پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه داوطلبین مراجعه کننده به یک کلینیک در تهران طی بازه زمانی مهر تا دی ماه ۱۳۹۷ به تعداد ۲۰۰ نفر با تشخیص اختلال استرس پس از سانحه بود که از طریق فراخوان به این پژوهش دعوت شدند. نمونه تحقیق شامل ۲۸ نفر از بین داوطلبین ذکر شده بود که به روش هدفمند انتخاب، و به طور تصادفی به دو گروه تقسیم گردیدند. گروه آزمایش تحت ۸ جلسه درمان ۱۲۰ دقیقه ای قرار گرفت و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. جهت سنجش داوطلبین از معیارهای DSM۵ و پاسخ به پرسشنامه اختلال استرس پس از سانحه (Berislin, Lonner & Thorndike, ۱۹۷۳) استفاده شد. برای شناسایی مضمون های درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و اختلال فشار روانی پس از سانحه، به متون علمی مربوطه و متخصصین این حوزه ها مراجعه گردید. پس از شناسایی مضمون های درمان، به کارشناسان ادبیات پارسی مراجعه شد تا مضمون های مکنون (اشعار) مرتبط با مضمون های مشهود (مضمون های درمان و PTSD) شناسایی گردد. به منظور تحلیل داده ها، در بخش کیفی از تحلیل مضمون و در بخش کمی از تحلیل کوواریانس استفاده گردید. یافته ها نشان داد مدل بومی در چهار خرده مقیاس ارتباط بین فردی، مهار عاطفی، افسردگی، و خاطرات رخنه کننده، بر اختلال استرس پس از سانحه اثربخش بوده است که چنین تغییری در گروه کنترل مشاهده نشد (۰۵/۰>P).