مطالعه نقش سرمایه اجتماعی و فرهنگی بر مسئولیت پذیری محیط زیستی (مورد مطالعه: شهر خوی)

زمینه و هدف:امروزه بشر با مخاطرات محیط زیستی عدیده­ای از جمله تخریب منابع طبیعی، کاهش تنوع زیستی، افزایش گازهای گلخانه ای و آلودگی منابع طبیعی روبرو است. با افزایش آلودگی های محیط زیستی، زندگی اجتماعی انسان نیز تحت تاثیر قرار می گیرد. اقدامات موثر برای کنترل و پیشگیری از آلودگی ها، نه تنها به حفظ تعادل و استمرار منابع طبیعی بلکه به بهبود کیفیت زندگی انسان ها کمک می کند. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف مطالعه نقش سازه های سرمایه اجتماعی و فرهنگی بر مسئولیت پذیری زیست محیطی شهروندان بالای ۲۰ سال شهر خوی» انجام یافته است.روش شناسی: روش پژوهش حاضر پیمایشی، تعداد نمونه ۳۸۴ نفر و نمونه­گیری به صورت خوشه­ای و تصادفی است. به این منظور جامعه آماری (براساس مناطق شهرداری)، به خوشه های مختلف تقسیم شده است و سپس نمونه­ ها به صورت تصادفی براساس نسبت جمعیت هر منطقه به کل جامعه، انتخاب شده­اند. ابزار تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته است که اعتبار ابزار اندازه­گیری آن به شکل صوری منطبق بر منطق و قضاوت متخصصان و خبرگان مربوط به این حوزه است و برای سنجش پایایی آن از روش محاسبه ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها نرم افزار SPSS به­کار رفته است.یافته ­ها: نتایج تحقیق نشان می­دهد متغیرهای سرمایه اجتماعی، مشارکت اجتماعی، شبکه ­های اجتماعی، اعتماد اجتماعی و سرمایه فرهنگی رابطه مثبتی با مسئولیت پذیری محیط زیستی دارند. نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان می دهد ۱/۱۱ درصد تغییرات متغیر مسئولیت پذیری محیط زیستی به وسیله دو متغیر «سرمایه اجتماعی» و «سرمایه فرهنگی» تبیین می شود.نتیجه ­گیری:براساس نتایج، متغیر سرمایه اجتماعی در مقایسه با متغیر سرمایه فرهنگی سهم بیشتری در تبیین متغیر مسئولیت پذیری محیط زیستی دارد.

کلیدواژه ها:

مسئولیت پذیری زیست محیطی ، محیط زیست ، سرمایه اجتماعی ، سرمایه فرهنگی ، اعتماد اجتماعی