بررسی تاثیر اسید سیتریک و باکتری محرک رشد Bacillus cereus بر گیاه استخراجی کادمیم در گیاه بیابانی شور جنوبی (Salsola imbricata)

پیشینه پژوهش و هدف: در سال های اخیر استفاده از محرک های زیستی برای افزایش کارآیی فرایند گیاه پالایی عناصر سنگین مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تاثیر کاربرد توام اسید سیتریک و باکتری محرک رشد گیاه (Bacillus cereus) بر توان گیاه پالایی گونه بیابانی شور جنوبی (Salsola imbericata) در خاک های آلوده به کادمیم انجام شد. روش ها: برای انجام این پژوهش، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار شامل کادمیم با سه سطح (صفر، ۳۰ و ۶۰ میلی گرم در کیلوگرم خاک)، تلقیح بذور با باکتری Bacillus cereus هنگام کاشت و اسید سیتریک با دو سطح (صفر و ۱ گرم در لیتر) در نظر گرفته شد. در پایان، وزن خشک شاخساره، وزن خشک ریشه، ارتفاع ساقه، شاخص زیست توده خشک، غلظت عناصر غذایی، کلروفیل، پرولین و آنتوسیانین و مقدار تجمع سرب در گیاه اندازه گیری شد.   نتایج: با افزایش غلظت کادمیم، زیست توده خشک گیاه، مقدار کلروفیل و مقدار جذب آهن در گیاه به ترتیب ۵۶، ۵۳ و ۳۵ درصد کاهش یافت. در صورتی که غلظت کادمیم برگ، پرولین و آنتوسیانین به ترتیب ۷۵، ۷۱ و ۴۱ درصد افزایش یافت. کاربرد اسید سیتریک و تلقیح با باکتری محرک رشد گیاه شرایط رشدی گیاه را بهبود بخشید، به طوری که کاربرد توام این دو در غلظت ۳۰ میلی گرم در کیلوگرم کادمیم، زیست توده، مقدار کلروفیل و غلظت آهن در گیاه را به ترتیب ۴۳، ۵۶ و ۲۹ درصد افزایش داد. کاربرد توام باکتری محرک رشد و اسید سیتریک هم چنین باعث افزایش ۵۸ درصدی جذب کادمیم در ریشه شد. مقدار کادمیم در شاخساره گیاه کمتر از حد تشخیص دستگاه بود. نتیجه گیری کلی: یافته های این پژوهش نشان داد که گیاه شور جنوبی پتانسیل گیاه پالایی کادمیم را داشته و کاربرد اسید سیتریک و باکتری Bacillus cereus می تواند توانایی آن را برای گیاه تثبیتی کادمیم به طور معنی داری افزایش دهد.

کلیدواژه ها:

Bacillus ، Heavy metals ، Natural chelating agents ، Phytoremediation. ، باسیلوس ، عناصر سنگین ، کلات کننده های طبیعی ، گیاه پالایی.