اثرات زیرکشندگی تیامتوکسام-لامبدا سای هالوترین روی فراسنجه های رشد جمعیتی سفید بالک گلخانه Trialeurodes vaporariorum و زنبور پارازیتوئید آن، Encarsia formosa ، در شرایط آزمایشگاهی

سفید بالک گلخانه، Trialeurodes vaporariorum Weswood، یکی از مهم ترین آفات گیاهان زینتی، سبزی وصیفی می باشد. در این پژوهش، اثرات زیرکشندگی تیامتوکسام-لامبدا سای هالوترین روی ویژگیهای زیستی، فراسنجه های جدول زندگی و پیش بینی روند رشد جمعیتی سفیدبالک گلخانه و زنبور پارازیتوئید آن، Encarsia formosa Gahan ، تحت شرایط کنترل شده ۲±۲۵ درجه سلسیوس، رطوبت نسبی ۱۰±۶۰ درصد و دوره روشنایی به تاریکی ۸:۱۶ ساعت بررسی شد. زیست سنجی به روش فروبردن برگ های گوجه فرنگی حاوی پوره های سن سوم سفیدبالک گلخانه در غلظت زیرکشنده LC۳۰ تیامتوکسام-لامبدا سای هالوترین صورت گرفت. داده های حاصل از جدول زندگی، با استفاده از برنامه TWOSEX–MSChart و بر اساس تئوری جدول زندگی دو جنسی سن-مرحله رشدی تجزیه شدند. نتایج نشان داد که غلظت زیرکشنده حشره کش مزبور، ویژگی های زیستی و رشد جمعیتی سفید بالک گلخانه را با کاهش طول دوره مراحل نابالغ، کاهش طول عمر حشرات کامل، میزان باروری و کاهش فراسنجه های رشد جمعیتی تحت تاثیر قرار داد. همچنین غلظت زیرکشنده تاثیر منفی بر طول دوره زیستی و جدول زندگی زنبور پارازیتوئید داشت. به طوری که منجر به تاخیر رشد و نمو مراحل نابالغ، کاهش طول عمر حشرات کامل، کاهش نرخ بقا و فراسنجه های رشد جمعیتی گردید. نتایج حاصله از پیش بینی روند جمعیتی همسو با نتایج فراسنجه های رشد جمعیتی بود. نتیجه نهایی حاصل از این پژوهش نشان داد که تیامتوکسام-لامبدا سای هالوترین نباید در برنامه های مدیریت تلفیقی سفیدبالک گلخانه در مواردی که عامل بیولوژیک زنبور پارازیتویئد وجود دارد، مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

آفت گلخانه ، زنبور پارازیتوئید ، نئونیکوتینوئید ، پایریتروئید ، دینامیسم جمعیت