مدرسه به عنوان محیط دوستدار دانش آموزان: مروری نظام مند بر مولفه ها، چالش ها و راهکارهای تحقق مدرسه مطلوب

مدرسه به عنوان محیط یادگیری، نقش تعیین کننده ای در رشد شناختی، هیجانی و اجتماعی دانش آموزان دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی مولفه ها، چالش ها و راهکارهای تحقق مدرسه دوستدار دانش آموز، به روش مروری نظام مند انجام شده است. منابع داخلی و خارجی مرتبط با خلاقیت، انگیزش، سلامت روان و مدیریت آموزشی بررسی و تحلیل گردیده اند تا چارچوب مفهومی جامعی برای ایجاد محیط یادگیری مطلوب ارائه شود.یافته ها نشان می دهد که مدرسه دوستدار دانش آموز از تعامل سه حوزه اصلی شکل می گیرد: محیط انسانی، محیط آموزشی و محیط سازمانی–فیزیکی. محیط انسانی شامل روابط مثبت معلم و دانش آموز، همکاری والدین و نگرش حمایتی مدیران است که انگیزش، خلاقیت و خودپنداره مثبت دانش آموزان را تقویت می کند. محیط آموزشی شامل روش های تدریس فعال، پروژه محور، بارش مغزی و فعالیت های هنری و بازی است که بستر یادگیری فعال و خلاق را فراهم می آورد. محیط سازمانی–فیزیکی نیز شامل فرهنگ مشارکتی و باز مدرسه، منابع آموزشی کافی و فضاهای انعطاف پذیر است که امکان تجربه یادگیری متنوع و تعاملی را فراهم می کند.با این حال، تحقق مدرسه دوستدار دانش آموز با چالش هایی مانند ساختار سنتی مدارس، نگرش محدود معلمان و مدیران، کمبود منابع و فشار تحصیلی همراه است. در مقابل، فرصت هایی مانند تقویت فرهنگ مشارکتی، به کارگیری روش های خلاقانه و فعال، توجه به سلامت روان دانش آموزان و تعامل مستمر با خانواده، می توانند زمینه رشد همه جانبه و توانمندسازی دانش آموزان را فراهم سازند.در نهایت، این پژوهش نشان می دهد که با بهره گیری از راهکارهای عملی و ایجاد تعادل میان مولفه های انسانی، آموزشی و سازمانی، مدارس می توانند به محیطی دوستدار دانش آموز تبدیل شوند که یادگیری در آن خلاق، فعال و حمایتگر باشد و زمینه رشد فردی و اجتماعی نسل آینده را فراهم کند.

کلیدواژه ها:

مدرسه دوستدار دانش آموز ، محیط یادگیری ، خلاقیت ، انگیزش ، سلامت روان ، مدیریت آموزشی