حکم وثیقه گذاری مال غیر با اذن مالک در پرتو اصل حاکمیت اراده

سال انتشار: 1404
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 49

فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JOLT-22-1_003

تاریخ نمایه سازی: 26 مهر 1404

چکیده مقاله:

در وثیقه گذاری مال غیر با اذن مالک، عدم وجود رابطه مستقیم میان مالک و وثیقه گذار، یکی از دلایل اصلی چالش در تعیین ماهیت حقوقی چنین پدیده ای است. در این نوع وثیقه، مدیون با اجازه مالک، مال او را به عنوان وثیقه به دائن می سپارد. اما نکته حائز اهمیت این است که این وثیقه گذاری هیچگونه وابستگی به مالک اصلی ندارد و در زمان عقد رهن، نام و سمت او در قرارداد ذکر نمی شود. این موضوع سبب شده است که فقها و حقوقدانان در تعیین ماهیت دقیق این نوع وثیقه گذاری به اختلاف نظر بربخورند. چرا که این نوع وثیقه، حقی توثیقی (عینی) بر روی مال ثالث ایجاد می کند، بدون اینکه مالک اصلی نقشی در آن داشته باشد. برآیند جستار حاضر که با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است این است که می توان اذعان داشت که در این نوع وثیقه گذاری، ماهیت رابطه بین طرفین مبتنی بر اراده و رضایت مالک نسبت به ایجاد حق توثیقی بر مال خود به نفع دیگری است. این رضایت، رابطه سه جانبه ای را بین مالک، وثیقه گذار و وثیقه گیرنده ایجاد می کند که در آن، مالک با اذن دادن به وثیقه گذاری، نقشی اساسی در ایجاد این رابطه ایفا می نماید. جستار حاضر با اتکا به اراده طرفین به عنوان مبنای تفسیر، راه حلی بدیع ارائه می دهد. نویسندگان معتقدند که ماهیت رابطه مالک، وثیقه گذار و وثیقه گیر را باید بر اساس اراده طرفین معامله تعیین کرد.

نویسندگان

محمد رسول آهنگران

گروه فقه و حقوق، دانشکده الهیات، دانشگاه تهران، قم، ایران

احمد صابری مجد

گروه فقه و حقوق، دانشکده الهیات، دانشگاه تهران، قم، ایران

مهدی میری

گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن مفلح، عبدالرحمن بن حسن بن محمد. (۱۴۲۳ ق). المبدع ...
  • ابن نجیم، محمد بن برهان بن محمد. (۱۴۰۰ ق). الاشباه ...
  • امامی، حسن (۱۳۸۶). حقوق مدنی. تهران: اسلامیه ...
  • البهوتی، عبدالرحمن بن محمد بن عثمان. (بی تا). الروض المربع ...
  • جعفری لنگرودی، سید محمدجعفر. (۱۳۷۸). مبسوط در ترمینولوژی حقوق. تهران: ...
  • جعفری لنگرودی، محمدجعفر. (۱۳۸۲). ترمینولوژی حقوق. تهران: گنج دانش ...
  • جعفری لنگرودی، محمدجعفر. (۱۳۷۸). رهن و صلح. کتابخانه گنج دانش ...
  • حسینی عاملی، محمدجوادبن محمد. (۱۴۱۹). مفتاح الکرامه فی شرح قواعد ...
  • حلی محقق کرکی، علی بن حسین (۱۴۰۵). جامع المقاصد فی ...
  • حلی، حسن بن یوسف (۱۴۲۰). تحریر الاحکام الشرعیه. قم: موسسه ...
  • الحنفی، عبدالرحمن بن محمد. (۱۴۲۶ ق). الاختیار لتعلیل المختار. دار ...
  • الحنفی، عبدالرحمن بن محمد. (بی تا). البحر الرائق. دار المعرفه ...
  • خوئی، ابوالقاسم. (۱۴۲۶). مبانی منهاج الصالحین (ج ۱۰). قلم الشرق ...
  • الدسوقی، محمد بن احمد بن محمد. (بی تا). حاشیه علی ...
  • الدمیری، کمال الدین محمد. (۱۴۲۵). حیاه الحیوان الکبری. بیروت: دار ...
  • رافعی، عبدالکریم. (۱۴۱۷). فتح العزیز بشرح الوجیز. بیروت: دار الکتب ...
  • اضطراب در مبانی، اختلاف در استنباط (درنگی بر نظرات دکتر کاتوزیان در جلد دوم کتاب درس هایی از عقود معین) [مقاله ژورنالی]
  • الرومی، محمد بن عبدالرحمن بن سلیمان. (بی تا). العنایه شرح ...
  • السمرقندی، محمد بن یوسف بن محمد. (۱۴۱۴ ق). تحفه الفقهاء. ...
  • ‫طاهری ، سید حبیب الله . (۱۳۷۵). حقوق مدنی . ...
  • طوسی، محمد بن حسن (۱۳۸۷ ). المبسوط فی فقه الامامیه. ...
  • عاملی، زین الدین بن علی. (۱۴۱۳). مسالک الافهام. موسسه المعارف ...
  • عاملی، محمدبن مکی (۱۴۱۷). الدروس الشرعیه فی فقه الامامیه. قم: ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف. (۱۴۱۴). تذکره الفقهاء. قم: موسسه ...
  • الغیتابی، احمد بن محمد بن محمد. (۱۴۲۰ ق). البناء. دار ...
  • قهرمان، محمد. (۱۳۸۹). ماهیت حقوقی و آثار رهن مال غیر. ...
  • کاتوزیان، ناصر. (۱۳۶۴). عقود معین. تهران: گنج دانش ...
  • کاتوزیان، ناصر. (۱۳۸۷). دوره مقدماتی حقوق مدنی. تهران ...
  • کاشانی، محمد محسن فیض (بی تا). مفاتیح الشرائع. قم: مرعشی ...
  • کاشف الغطاء، حسن. (۱۴۲۲). انوار الفقاهه (کاشف الغطاء) (ج ۲۴). ...
  • مقدس اردبیلی، احمد بن محمد (۱۴۰۳). مجمع الفائده والبرهان. قم: ...
  • نجفی، محمدحسن (۱۴۰۴). جواهر الکلام فی شرح الاسلام فی شرح ...
  • النووی، محیی الدین یحیی. (بی تا). منهاج الطالبین وعمده المفتین. ...
  • Al-Bahuti, A. M. U. (n.d.). Al-Rawd al-Murbi' fi Fiqh al-Imam ...
  • نمایش کامل مراجع