بررسی تاثیر کمپین های رسانه ای بر رفتار شهروندان در تفکیک و بازیافت پسماند شهری

با گسترش شهرنشینی و افزایش تولید پسماند شهری، توجه به تفکیک و بازیافت زباله به عنوان یکی از مولفه های کلیدی توسعه پایدار شهری بیش از پیش اهمیت یافته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر کمپین های رسانه ای بر رفتار شهروندان در تفکیک و بازیافت پسماند شهری انجام شده است. این تحقیق با رویکرد کیفی و به روش تحلیل مضمون صورت پذیرفته و داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با کارشناسان حوزه رسانه، مدیریت شهری و محیط زیست گردآوری شده است. یافته های تحقیق نشان داد که کمپین های رسانه ای نقش بسزایی در ارتقای آگاهی، تغییر نگرش و تقویت رفتارهای زیست محیطی شهروندان دارند. تحلیل مضامین حاصل از داده های مصاحبه از ۱۵ نفر از خبرگان شهرداری بوشهر که بصورت سرشماری تانتخاب شدند؛ منجر به شناسایی ۴۰ مولفه و ۱۲ مضمون تلفیقی شد که در نهایت در قالب چهار مضمون اصلی شامل «آموزش، آگاهی و فرهنگ سازی زیست محیطی»، «مشارکت اجتماعی و انگیزش شهروندی»، «حکمرانی، سیاست گذاری و شفافیت رسانه ای» و «نوآوری و ارزش آفرینی در کمپین های رسانه ای» دسته بندی گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که موفقیت کمپین های رسانه ای در تغییر رفتار شهروندان، نیازمند ترکیب هوشمندانه آموزش، انگیزش، اعتمادسازی نهادی، و بومی سازی فرهنگی پیام ها است. همچنین، استمرار ارتباط میان رسانه ها، نهادهای شهری، سازمان های مردم نهاد و شهروندان می تواند زمینه ساز شکل گیری فرهنگ پایدار تفکیک و بازیافت پسماند در شهرها شود. بر این اساس، طراحی کمپین های رسانه ای آینده باید با تاکید بر نوآوری ارتباطی، مشارکت اجتماعی و شفافیت نهادی صورت گیرد تا ضمن افزایش آگاهی و مسئولیت پذیری شهروندان، به توسعه پایدار شهری نیز کمک نماید.

کلیدواژه ها:

کمپین های رسانه ای ، رفتار شهروندان ، تفکیک پسماند ، بازیافت شهری ، فرهنگ سازی زیست محیطی ، مشارکت اجتماعی ، آموزش رسانه ای.