تاثیر جنگل کاری و پوشش گیاهی بر میزان کاهش ریزگردها در مناطق خشک و نیمه خشک کشور

ریزگردها به عنوان ذرات بسیار ریز معلق در هوا به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک از جمله چالشهای عمده زیست محیطی به شمار می روند. این ذرات با قطر کمتر از ۱۰۰ میکرون قادر به تحت تاثیر قرار دادن کیفیت هوا و بهداشت محیط زیست هستند. این مواد می توانند مسافت های طولانی را طی کنند و با کم شدن سرعت باد براساس وزن مخصوص خود به تدریج رسوب نمایند و دید افقی را میان ۴ تا ۲ کیلومتر محدود کنند. در سالهای اخیر با افزایش فعالیت های انسانی، تغییرات اقلیمی و خشکسالی های مکرر، وقوع ریزگردها به طور چشمگیری افزایش یافته است. این پدیده طی سالیان اخیر غرب و جنوب غرب را تحت تاثیر قرار داده است. بیشتر گرد و غبارهای این مناطق منشا خارجی دارند و اغلب آن را به کشور عراق نسبت می دهند. بنابراین برای مقابله با تاثیرات منفی ریزگردها، نیاز به برنامه ریزی و مدیریت جامع در سطح ملی و محلی وجود دارد. اجرای راهکارهایی همچون احیای جنگل ها و جنگل کاری با گونه های بومی و سازگار با منطقه، کنترل منابع آلودگی و افزایش آگاهی عمومی درباره تاثیرات ریزگردها می تواند به کاهش اثرات منفی آنها کمک کند. پوشش گیاهی و درختان نقش مهمی را در بهبود هوا و پالایش گرد و غبار دارند. شاخ و برگ ها به دلیل بافت ناهموار برگ ها و سطح تماس زیاد به عنوان یک فیلتر زیستی آلودگی هوا عمل می کنند. در راستای کاهش هر چه بیشتر ذرات معلق هوا باید از گونه های درختی و درختچه ای استفاده کرد که ارتفاع آنها، بلندی سطح برگ ها، پهنای تراکم برگ ها بالا و سطح برگ ها کرکدار باشند. همچنین با توجه به شرایط اقلیمی و محیطی مناطق خشک و نیمه خشک که معمولا محدودیت منابع آب وجود دارد، به منظور بالا بردن ماندگاری و عملکرد پوشش گیاهی و کمربند سبز باید از گونه های سازگار و بومی موجود در منطقه استفاده کرد. هدف از این مقاله مروری چگونگی بررسی تاثیرات جنگل کاری و پوشش گیاهی جهت مقابله با ریز گردها در مناطق خشک و نیمه خشک کشور می باشد.

کلیدواژه ها:

آلودگی هوا ، ریز گرد ، جنگل کاری ، گونه های بومی