مقایسه اثربخشی درمان شناختی-رفتاری با کوچینگ شناختی-رفتاری بر افکار خودآیند منفی زنان قربانی خشونت خانگی

مقدمه: خشونت خانگی نوع خاصی از خشونت است که در سطح خانواده اعمال و منجر به آسیب یا رنج جسمی، روانی و جنسی در زنان می شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی مقایسه اثربخشی درمان شناختی-رفتاری با کوچینگ شناختی-رفتاری بر افکار خودآیند منفی زنان قربانی خشونت خانگی بود.

روش پژوهش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل همراه با مرحله پیگیری ۲ ماهه بود. در این پژوهش جامعه آماری کلیه زنان قربانی خشونت خانگی شهر تهران در سال ۱۴۰۱ بودند. در مرحله اول با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد ۷۵ نفر انتخاب و سپس به شیوه تصادفی ساده در ۲ گروه آزمایش(هر گروه ۲۵ نفر) و یک گروه کنترل(۲۵ نفر) جایگزین شدند. سپس گروه آزمایش اول تحت درمان شناختی-رفتاری و گروه آزمایش دوم تحت درمان کوچینگ قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد و در لیست انتظار باقی ماند. از پرسشنامه همسرآزاری قهاری و پرسشنامه افکار خودآیند منفی هولون و کندال به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه ها از طریق نرم افزار SPSS نسخه ۲۸ در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بن فرونی) انجام پذیرفت.

یافته ها: یافته ها نشان داد هر دو مداخله مذکور در مرحله پس آزمون و پیگیری نسبت به گروه کنترل اثربخشی معناداری بر افکار خودآیند منفی زنان قربانی خشونت خانگی داشته است (۰۵/۰>P) و درمان شناختی-رفتاری اثربخشی بیشتری نسبت به کوچینگ شناختی-رفتاری بر افکار خودآیند منفی زنان قربانی خشونت خانگی دارد(۰۵/۰>P).

نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر، می توان گفت که درمان شناختی-رفتاری و کوچینگ شناختی-رفتاری می توانند به عنوان شیوه های درمانی مناسب برای افکار خودآیند منفی زنان قربانی خشونت خانگی به کار برده شوند و تقدم استفاده با درمان شناختی-رفتاری است.

کلیدواژه ها:

افکار خودآیند منفی ، خشونت خانگی ، درمان شناختی-رفتاری ، کوچینگ شناختی-رفتاری