رابطه محبوبیت دانش آموزان در میان همسالان با پیشرفت تحصیلی: بررسی نقش واسطه ای اعتماد به نفس و انگیزه یادگیری

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه میان میزان محبوبیت دانش آموزان در میان همسالان و پیشرفت تحصیلی آنان، با تاکید بر نقش واسطه ای اعتماد به نفس و انگیزه یادگیری انجام شده است. این مطالعه در پی آن است که روشن سازد چگونه پیوندهای اجتماعی در محیط مدرسه می توانند بر رشد تحصیلی تاثیرگذار باشند و آیا احساس تعلق و پذیرش در میان گروه همسالان، از طریق تقویت باور به خود و انگیزه درونی، می تواند مسیر موفقیت تحصیلی را هموار کند. روش پژوهش از نوع توصیفی همبستگی است و جامعه آماری شامل دانش آموزان دوره متوسطه اول می باشد. نمونه ای به حجم سیصد و بیست نفر از طریق نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شد تا تنوع جغرافیایی و فرهنگی رعایت گردد. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه های استاندارد محبوبیت اجتماعی، اعتماد به نفس و انگیزه یادگیری بود و معدل دروس اصلی به عنوان شاخص پیشرفت تحصیلی در نظر گرفته شد. داده ها با بهره گیری از روش های آماری پیشرفته تحلیل شد تا مسیرهای مستقیم و غیرمستقیم میان متغیرها آشکار گردد. یافته ها نشان داد که محبوبیت اجتماعی تاثیری مثبت و معنادار بر پیشرفت تحصیلی دارد؛ به گونه ای که دانش آموزان برخوردار از پذیرش و محبوبیت بیشتر، از اعتماد به نفس بالاتر و انگیزه یادگیری نیرومندتری بهره مند بودند و همین امر به عملکرد تحصیلی بهتر آنان انجامید. نتیجه پژوهش بیانگر آن است که مدرسه نه تنها عرصه ای برای آموزش مفاهیم درسی، بلکه محیطی اجتماعی است که کیفیت روابط میان دانش آموزان می تواند نقش بنیادینی در رشد شناختی و عاطفی آنان ایفا کند. توجه به این بعد اجتماعی آموزش، می تواند به ایجاد محیط هایی صمیمی تر، پرنشاط تر و یادگیری محورتر بینجامد.

کلیدواژه ها:

محبوبیت اجتماعی ، پیشرفت تحصیلی ، اعتماد به نفس ، انگیزه یادگیری ، روابط همسالان ، روان شناسی تربیتی