دیپلماسی مجازی جمهوری اسلامی ایران در عصر دو فضایی

توسعه روزافزون فناوری اطلاعات و ارتباطات، موجب تحولات چشمگیری در زندگی بشر شده و پیوند فضای فیزیکی و فضای مجازی، "جهان دو فضایی" را خلق کرده است. روابط خارجی کشورها نیز به تبع آن متاثر شده و "دیپلماسی مجازی" به مفهوم اعمال سیاست خارجی در فضای مجازی، در دستور کار قرارگرفته است. کنشگری فعال به منظور تامین منافع ملی در این عرصه جدید، نیازمند شناخت ماهیت، کارکرد، فرصت ها، تهدیدها و قواعد حاکم بر فضای مجازی و کسب آمادگی لازم است. این مقاله درصدد تبیین فرصت ها و تهدیدهای دیپلماسی مجازی ایران می باشد و از نظر هدف، کاربردی بوده و روش پژوهش آن آمیخته است. یافته های تحقیق نشان می دهد که عمده فرصت ها شامل تسهیل تعامل با طیف وسیع مخاطبین، تسریع در انجام امور دیپلماتیک، تسهیل و تسریع در ارائه خدمات کنسولی و ارتباط با ایرانیان خارج از کشور، افزایش قدرت نرم، کاهش هزینه ها، تسهیل رصد و گزارش دهی تحولات بین­المللی، مقابله با ایران هراسی و شیعه هراسی، طرح ایده­ها و آرمان­ها در گستره­ای جهانی و نقش آفرینی در شکل دهی به هنجارها و نهادهای ذیربط بین­المللی است. متناظر با فرصت ها، عمده چالش ها و تهدیدهای دیپلماسی عصر دو فضایی مشتمل بر اقدامات مخرب گروه­های افراطی، تروریست و مجرمان بین­المللی؛ کاهش هزینه­های رقبا؛ تهدید زیرساخت ها، تاسیسات و اطلاعات حیاتی کشور؛ هجمه به مشروعیت و کارآمدی نظام؛ تفوق نظام سلطه بر مدیریت زیرساخت، فناوری­ و محتوای فضای مجازی در سطح بین المللی است.

کلیدواژه ها:

دیپلماسی مجازی ، عصر دو فضایی ، مدیریت راهبردی ، فرصت ها ، تهدیدها