مدل سازی ساختاری-تفسیری استراتژی های توسعه رهبری دانشگاهی به منظور ایجاد و توسعه دانشگاه های دیجیتال

هدف: دانشگاه دیجیتال دانشگاهی است که با بهره گیری از فناوری های نوین علاوه بر ارایه خدمات تخصصی ذی نفعان خود، دامنه فعالیت ها و اثرگذاری خود را به نسبت دانشگاه های کلاسیک، توسعه می دهد. به این منظور توسعه رهبری دانشگاهی برای مدیرانی که بتوانند در دستیابی به ویژگی های ممتاز و اهداف خاص این نوع دانشگاه ها عملکرد اثربخشی داشته باشند، حائز اهمیت است. بر این اساس، هدف از انجام مطالعه حاضر، مدل سازی ساختاری- تفسیری استراتژی های توسعه رهبری به منظور ایجاد و توسعه دانشگاه های دیجیتال بوده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش پژوهش، در زمره پژوهش های آمیخته است. مواد و روش: شناسایی استراتژی های توسعه رهبری از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته بر پایه اشباع نظری با مشارکت ۱۵ نفر از اعضای هیئت علمی در دانشگاه شهید بهشتی، به عنوان میدان تحقیق انجام گرفت. روایی و پایایی مصاحبه ها به ترتیب با روش روایی محتوایی نسبی و شاخص کاپای کوهن تایید شد. در بخش کمی در فرایند مدل سازی، از نظرات ۶۳ نفر از اعضای هیئت علمی دارای تجربه مدیریت با روش نمونه گیری غیراحتمالی در دسترس استفاده شد. روایی و پایایی پرسشنامه به ترتیب با بهره گیری از روایی محتوا و روش آزمون- پس آزمون تایید شد. کدگذاری مصاحبه ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA منجر به شناسایی استراتژی های توسعه رهبری دانشگاهی شد. نتیجه گیری: مدل سازی شاخص های شناسایی شده با روش ساختاری-تفسیری و تحلیل MIC-MAC انجام شد. تعداد ۱۳ استراتژی شناسایی شده، به عنوان برایند کدگذاری، عبارت بودند از: تشکیل اتاق های فکر؛ توانمندسازی ساختاری؛ فرآیند خود توسعه ای؛ مدیریت استعداد؛ گزینش موقعیت ها؛ جانشین پروری؛ الزام بازخورد؛ ترکیب پذیری برنامه ها؛ آموزش های مدون/نظام دار؛ تسهیم دانش؛ ارتقای سطوح تاب آوری؛ تفکر سیستمی؛ و بازسازی روندها. استفاده از روش ساختاری-تفسیری و تحلیل MIC-MAC، کمک کرد تا استراتژی های سیزده گانه شناسایی شده توسعه رهبری، به منظور برقراری رابطه مفهومی میان آن ها، در شش سطح قرار بگیرند. این شش سطح عبارتند از: گزینش موقعیت ها، جانشین پروری، ارتقا سطوح تاب آوری و بازسازی روندها، مدیریت استعداد، و ترکیب پذیری برنامه ها. هر طبقه دارای یک یا بیش از یک استراتژی است. ذیل هر استراتژی نیز، مولفه هایی قرار گرفتند که به بسط مفهوم استراتژی در توسعه رهبری دانشگاه دیجیتال مرتبط هستند.

کلیدواژه ها:

رهبری دانشگاهی ، دانشگاه دیجیتال ، استراتژی توسعه رهبری ، مدل سازی ساختاری-تفسیری