بررسی تاثیر سیاست های مالیاتی دولت در مناطق آزاد تجاری و تاثیر آن بر ارتکاب جرائم مالیاتی

این پژوهش با هدف تحلیل رابطه بین سیاست های مالیاتی اعمال شده در مناطق آزاد تجاری و میزان جرائم مالیاتی انجام شده است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده و داده ها از طریق مطالعات کتابخانه ای و بررسی پرونده های تخلفات مالیاتی در مناطق آزاد جمع آوری شده اند. یافته های کلیدی پژوهش نشان می دهد که بین مشوق های مالیاتی مناطق آزاد و افزایش جرائم مالیاتی رابطه معناداری وجود دارد. معافیت های گسترده مالیاتی (به ویژه معافیت 20 ساله ماده 13 قانون مناطق آزاد) در کنار ضعف سازوکارهای نظارتی، به صورت ناخواسته بستر مناسبی برای سوءاستفاده مالیاتی فراهم کرده اند. آمارها حاکی از آن است که حدود 40% شرکت های مستقر در این مناطق حداقل یک مورد تخلف مالیاتی داشته اند. مطالعه حاضر دوگانگی ذاتی سیاست های مالیاتی مناطق آزاد را آشکار ساخته است: از یک سو این سیاست ها در جذب سرمایه گذاری و توسعه اقتصادی موفق عمل کرده اند، اما از سوی دیگر به دلیل فقدان سیستم های نظارتی کارآمد، موجب افزایش تخلفات مالیاتی شده اند. بررسی تطبیقی با تجربیات جهانی نشان می دهد که کشورهای موفق مانند امارات و سنگاپور با ترکیب معافیت های هدفمند و نظارت هوشمند، به تعادل مطلوب بین جذابیت سرمایه گذاری و شفافیت مالی دست یافته اند. پژوهش حاضر با شناسایی چالش های موجود در نظام مالیاتی مناطق آزاد، پیشنهاداتی کاربردی ارائه می دهد که مهم ترین آنها شامل: اصلاح ساختار معافیت های مالیاتی، استقرار سیستم های نظارتی الکترونیک، ایجاد نهاد مالیاتی متمرکز در هر منطقه، تقویت همکاری های بین المللی و اجرای برنامه های فرهنگ سازی مالیاتی است. این راهکارها می توانند ضمن حفظ جذابیت مناطق آزاد برای سرمایه گذاران، از سوءاستفاده های مالیاتی جلوگیری کنند. نتایج این مطالعه برای سیاست گذاران اقتصادی، قانون گذاران مالیاتی و مدیران مناطق آزاد حاوی نکات ارزشمندی است که می تواند مبنای تصمیم گیری های آتی قرار گیرد. پیاده سازی یافته های این پژوهش می تواند سهم مناطق آزاد را در توسعه اقتصادی کشور افزایش داده و همزمان از فرار مالیاتی جلوگیری کند.

کلیدواژه ها:

مناطق آزاد تجاری ، سیاست های مالیاتی ، جرائم مالیاتی ، معافیت های مالیاتی ، نظارت مالیاتی ، توسعه اقتصادی