بررسی اثر تنش شوری بر عملکرد و اجزای عملکرد برخی ژنوتیپ‎ های خربزه (.Cucumis melo L)

با توجه به قطع شدن ورود آب رودخانه هیرمند به منطقه سیستان، شور شدن آب چاهک ها و پایین آمدن عملکرد خربزه نیاز به ژنوتیپ های با دامنه تحمل بیشتر به شرایط شور از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. به این منظور بررسی اثر تنش شوری بر روی عملکرد و برخی اجزای عملکرد ۲۵ ژنوتیپ خربزه، آزمایشی در قالب طرح مربع لاتیس در دو تکرار در سال زراعی ۱۳۸۶-۱۳۸۷ در ایستگاه تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی زهک در استان سیستان و بلوچستان به اجرا در آمد. آزمایش در دو قطعه جداگانه آبیاری با آب معمولی با آب رودخانه هیرمند (شوری ۲ دسی زیمنس بر متر) و آبیاری با آب شور با شوری ۸ دسی زیمنس بر متر با استفاده از آب چاهک انجام شد. نتایج این آزمایش نشان داد که همه صفات به جز تعداد میوه، قطر گوشت، قطر حفره، درصد قند و طول بوته اختلاف معنی دار نشان دادند. بیشترین میزان عملکرد میوه در شرایط آبیاری نرمال مربوط به توده محلی شماره ۱۲ با میزان ۲۰۵۵۳ کیلوگرم در هکتار و بیشترین آن در شرایط تنش شوری مربوط به همین ژنوتیپ با میزان ۱۷۳۳۷ کیلو گرم در هکتار حاصل شد. پس از آن، رقم شادگانی در شرایط آبیاری نرمال با میانگین عملکرد ۱۸۶۱۶ و در شرایط شور با میانگین ۱۷۱۹۳ کیلوگرم در هکتار نسبت به بقیه ژنوتیپ ها برتری نشان دادند. با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش، به کشاورزان منطقه سیستان که با مشکل شوری آب و خاک مواجه هستند توصیه می شود برای افزایش عملکرد و بهره وری مزارع خربزه خود، از توده محلی شماره ۱۲ و رقم شادگانی استفاده کنند. این ارقام در شرایط شور نسبت به سایر ژنوتیپ ها عملکرد بهتری داشته اند و می توانند گزینه مناسبی برای کشت در اراضی شور منطقه باشند.

کلیدواژه ها:

چاهک ، خربزه ، رودخانه هیرمند ، شرایط شور ، محصولات جالیزی