اثرات فضایی اقتصاد غیر رسمی کالا در شهر بانه

در سراسر مرزهای کشور سکونتگاههایی شهری روستایی وجود دارد که معیشت غالب آنها بر پایه مبادلات بازرگانی می باشد. این نوع از فعالیت به نوبه خود باعث تغییرات مختلف، اقتصادی فضایی و اجتماعی در این قبیل از شهرها شده که این تغییرات خود پیامدهای مختلفی نیز به همراه داشته است. در این راستا دولت در سال ۱۳۷۲ اقدام به تاسیس بازارچههای مرزی نمود تا علاوه بر کاهش امر قاچاق بتواند باعث کاهش بیکاری و مهاجرتهای برون منطقه ای نیز شود. مقاله حاضر به بررسی این موضوع می پردازد که بازارچههای مرزی و اقتصاد مبادلاتی چه نقشی در تغییرات شهری ایفا مینمایند. در این بررسی شهر بانه به عنوان نمونه انتخاب شده است. اگرچه بخش زیادی از اقتصاد این شهر هنوز بر پایه قاچاق و اقتصاد مبادلاتی غیررسمی است و سابقه ای دیرینه در این شهر دارد اما با تاسیس بازارچههای مرزی بخشی از اشتغال غیر رسمی جای خود را به مبادلات مرزی رسمی و قانونی داده است. بر این اساس در تحقیق حاضر به بررسی بازتابهای مبادلات مرزی از سال ۱۳۷۵ الی ۱۳۹۵ در شهر بانه پرداخته شده است. جهت تحلیل این تغییرات از تکنیک موران محلی استفاده شده است. در شهر بانه با سه دسته تغییرات، اقتصادی اجتماعی و فضایی روبرو هستیم که با توجه به نقش مبادلات مرزی مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج تحقیق نشان دهنده تاثیر گسترده مبادلات مرزی بر توسعه فضایی اقتصادی و اجتماعی این شهر می باشد. نتایج حاصل از تحلیق سوات نیز نشانگر این مطلب است که مبادلات مرزی بانه اگرچه تاثیراتی را بر توسعه شهری داشته است اما به دلیل وابستگی به قاچاق که مهمترین تهدید مبادلات مرزی در بانه می باشد مانع از دستیابی به توسعه پایدار شهری خواهد شد.

کلیدواژه ها:

اثرات ، فضایی اقتصاد غیر رسمی ، قاچاق کالا ، شهر بانه