بررسی جهانی شدن گردشگری بر ابعاد سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی توسعه ایران

امروزه جهانی شدن یکی از مهم ترین مطالب بحث انگیز دنیای کنونی است که به مثابه چتری جهانی برای یکپارچه سازی فرهنگ ها و اقتصاد جوامع در زیر یک سقف تاکید دارد. برهمین اساس گردشگری یکی از نتایج فرآیند جهانی شدن و از مهم ترین اجزای وابسته به اقتصاد جهانی است. به تعبیر برخی پژوهشگران، گردشگری امروزه یکی از بنیان های جهانی سازی و نماد بارز درهم فشردگی فضا - زمان در عصر پسامدرن است. تعداد گردشگران بین المللی و درآمد هنگفت حاصل از این صنعت-خدمت، دلیل این مدعاست. جهانی شدن با ویژگی هایی که دارد سبب شد تا بعد فاصله و فضا معنای دیگری یابد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثرات توسعه گردشگری و جهانی شدن آن بر ابعاد سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی ایران بود. ابزار تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته ای بود که پس از تایید روایی صوری، روایی سازه (۹۰۸/۰ KMO) و پایایی (۹۸/۰=α) مورد استفاده قرار گرفت. جامعه آماری این تحقیق، کلیه متخصصان، کارشناسان و اعضای هیات علمی رشته مدیریت گردشگری دانشگاه های کشور و همچنین شاغلان درحال حاضر صنعت گردشگری کشور بودند (۲۱۴ نفر). نمونه آماری تحقیق به صورت هدفمند (۱۲۰ نفر) انتخاب شد. از آزمون K-S جهت بررسی نرمال بودن توزیع داده ها استفاده شد. از آزمون معناداری میانگین ها برای بررسی میزان اهمیت گویه ها و از تحلیل عاملی مرتبه دوم برای اولویت بندی اثرات توسعه گردشگری بر ابعاد چهارگانه جهانی شدن استفاده شد. نتایج نشان داد که مهم ترین اثرات توسعه گردشگری بر ابعاد اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جهانی شدن به ترتیب شامل «افزایش جذب سرمایه گذاری های (مستقیم و غیر مستقیم) خارجی»، «گسترش و توسعه شاخه های ورزشی وابسته به گردشگری»، «گسترش دیپلماسی تعامل با سایر کشورهای جهان» و «گسترش استفاده از زبان واحد بین المللی» می باشد. جهانی شدن، یک پدیده چند وجهی و اجتناب ناپذیر است که جوامع با آن روبرو هستند. مدیریت این پدیده جهت افزایش اثرات مثبت و اجتناب از اثرات منفی آن ضروری است. در این راستا، شناخت این اثرات از جنبه های گوناگون می تواند بستری مناسب جهت توسعه و برنامه ریزی های موثر در کشور باشد.

کلیدواژه ها:

گردشگری ، جهانی شدن ، ایران ، سیاسی ، فرهنگی ، اقتصادی ، اجتماعی