بررسی تاثیر رهبری آموزشی مشارکتی بر انگیزه و عملکرد تحصیلی دانش آموزان

رهبری آموزشی به مثابه یکی از موثرترین عوامل در بهبود کیفیت نظام تعلیم و تربیت، در دهه های اخیر توجه گسترده ای در محافل علمی و آموزشی یافته است. در این میان، رهبری آموزشی مشارکتی با تاکید بر مشارکت فعال معلمان، دانش آموزان و سایر ذی نفعان در فرآیند تصمیم گیری آموزشی، به عنوان الگویی نوین در مدیریت مدرسه مطرح گردیده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر رهبری آموزشی مشارکتی بر انگیزه تحصیلی و عملکرد آموزشی دانش آموزان در مقاطع مختلف تحصیلی است. این مطالعه با رویکردی توصیفی–تحلیلی و با بهره گیری از روش پیمایشی انجام گرفته و جامعه آماری آن شامل معلمان و دانش آموزان مدارس دولتی در مقطع متوسطه اول و دوم می باشد. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسش نامه استاندارد سنجش رهبری مشارکتی مدیران، پرسش نامه انگیزه تحصیلی و ابزار سنجش عملکرد تحصیلی است که با استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی (مانند آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه) تحلیل شده اند. یافته های پژوهش نشان می دهد که رهبری آموزشی مشارکتی به طور معناداری موجب افزایش انگیزه درونی و بیرونی دانش آموزان گردیده و نقش مثبتی در ارتقای عملکرد تحصیلی آنان ایفا می کند. مدارس دارای مدیرانی با سبک رهبری مشارکتی، به طور میانگین شاهد بهبود نتایج درسی، افزایش حضور موثر در کلاس، و ارتقای سطح تعامل اجتماعی در محیط آموزشی بوده اند. همچنین، این سبک رهبری با ترویج فرهنگ اعتماد، مسئولیت پذیری، و خودکارآمدی، زمینه ساز ارتقای جو روانی مدرسه و تسهیل یادگیری مشارکتی می شود. از مهم ترین دستاوردهای این تحقیق می توان به اثبات این نکته اشاره کرد که هرچند نقش معلم و محتوا در موفقیت تحصیلی اهمیت بسزایی دارد، اما سبک رهبری آموزشی مدیران مدرسه، به ویژه رهبری مشارکتی، نقشی زیرساختی و تعیین کننده در ایجاد بسترهای انگیزشی برای یادگیری اثربخش دارد. نتایج به دست آمده می تواند به سیاست گذاران آموزشی و مدیران مدارس در طراحی

کلیدواژه ها:

رهبری آموزشی مشارکتی ، انگیزه تحصیلی ، عملکرد تحصیلی ، جو آموزشی ، تعامل مدرسه ای