طراحی فضاهای عمومی شهری با رویکرد تعامل اجتماعی

طراحی فضاهای عمومی شهری به عنوان یکی از ارکان اساسی توسعه پایدار شهری و تقویت سرمایه اجتماعی، اهمیت ویژه ای در بهبود کیفیت زندگی شهروندان و ارتقاء تعاملات اجتماعی دارد. در شرایطی که رشد سریع شهرنشینی و تغییرات فرهنگی اجتماعی بر سبک زندگی و ارتباطات انسانی تاثیر گذاشته اند، بازشناسی و تحلیل اصول طراحی فضاهای عمومی با رویکرد تعامل اجتماعی ضروری به نظر می رسد. هدف این پژوهش بررسی مبانی، اصول و عوامل موثر در طراحی فضاهای عمومی شهری است که بتوانند تعاملات اجتماعی مثبت را تسهیل و تقویت کنند. در این راستا، روش تحقیق کیفی و توصیفی با رویکرد کتابخانه ای به کار گرفته شده است. داده های تحقیق از طریق مرور منابع و مقالات علمی معتبر موجود در پایگاه های اطلاعاتی مانند سیویلیکا، SID، نورمگز، مگ ایران و گوگل اسکولار جمع آوری شده اند. تحلیل داده ها به صورت محتوایی و مفهومی انجام شده تا چارچوبی جامع از عوامل موثر در طراحی فضاهای عمومی تعاملی ارائه شود. نتایج تحقیق نشان می دهد که دسترسی برابر، تنوع عملکردی فضا، استفاده هدفمند از مبلمان شهری و تجهیزات جانبی، نورپردازی مناسب و ایمنی، وجود عناصر طبیعی و فضای سبز و مدیریت موثر فضا از مهم ترین مولفه ها در تحقق اهداف تعامل اجتماعی هستند. همچنین توجه به ابعاد فرهنگی و اجتماعی جامعه، نقش کلیدی در خلق فضاهای پذیرا و دارای هویت جمعی ایفا می کند. طراحی فضاهای عمومی که با رعایت این اصول شکل گیرد، می تواند به افزایش مشارکت شهروندان، تقویت حس تعلق به مکان و ارتقاء سرمایه اجتماعی منجر شود. این پژوهش ضمن تاکید بر ضرورت رویکرد میان رشته ای در طراحی شهری، زمینه ساز مطالعات تکمیلی و سیاست گذاری های موثر در حوزه طراحی فضاهای عمومی با محوریت تعامل اجتماعی است.

کلیدواژه ها:

فضاهای عمومی ، تعامل اجتماعی ، طراحی شهری ، عدالت محیطی