نقش باکتری های مقاوم به کادمیوم و اصلاح کننده ها در بهبود کیفیت محصول برنج

حصول امنیت غذایی برای بقاء حیات انسانی بسیار مهم است. برنج (Oryza Satvia L.)، یک محصول غذایی مهم جهانی بوده و غذای عمده و اصلی بیش از نصف جمعیت جهان محسوب می شود. بر اساس آمار سازمان جهانی خواربار و کشاورزی فائو، سرانه مصرف برنج در ایران ۶۰ درصد بیشتر از میانگین جهانی است؛ بنابراین، رفع کردن موانعی که باعث ایجاد خطر برای این محصول استراتژیک می شوند، حائز اهمیت است. در این راستا پژوهش های متعدد نشان داده یکی از آلاینده های رایج و مهم برنج، کادمیوم می باشد که برای گیاهان، حیوانات و انسان سمی است. کادمیوم در هیچ یک از فرایندهای زیستی نقش ندارد و به دلیل حلالیت بالا در آب، تجمع سریع در چرخه غذایی، اثرات سمی شدید بر روی موجودات زنده و طبیعت جهش زا، یکی از مهم ترین آلاینده های فلزات سنگین محسوب می شود. گزارشات متعددی در زمینه جذب آسان کادمیوم توسط گیاه برنج و انتقال آن به ساقه و دانه های برنج وجود دارد. باتوجه به وجود آلودگی کادمیوم در برخی از شالیزارهای کشور و اهمیت این موضوع در امنیت غذایی، هدف از این مقاله مروری، بررسی عوامل موثر بر تجمع کادمیوم در گیاه برنج و بررسی روش های مختلف فیزیکی، شیمیایی و بویژه زیستی در کاهش سمیت کادمیوم در برنج می باشد. یافته ها نشان داده استفاده از روش های اصلاحی شامل تلقیح خاک با میکروارگانیسم های مقاوم به کادمیوم و ریزوباکتری های محرک رشد گیاه، استفاده از مواد محرک رشد گیاه، مولکول های سیگنال دهنده، اصلاح کننده های آلی و معدنی مانند بیوچار، کمپوست، نیتروژن، آهن، روی، کود دامی، بقایای گیاهی، استفاده از کولتیوارهای برنج با قابلیت پائین جذب کادمیوم، مدیریت آب و... می توانند برای کاهش تجمع کادمیوم در برنج استفاده شوند.

کلیدواژه ها:

برنج ، تجمع زیستی ، زیست پالایی ، کادمیوم ، PGPR